Θυρεοειδής

Βελτίωσε την καθημερινότητα σου ρυθμίζοντας το θυρεοειδή σου!

Συντάχθηκε από την επιστημονική ομάδα doctoranytime

Τι είναι ο θυρεοειδής

Ο θυρεοειδής είναι από τους σημαντικότερους ενδοκρινείς αδένες του ανθρωπίνου σώματος. Βρίσκεται στην περιοχή του τραχήλου, ζυγίζει περίπου 20 γραμμάρια και αποτελείται από δύο λοβούς. Ο αδένας αυτός παράγει τρεις βασικές ορμόνες: τη θυροξίνη, την τριιωδοθυρονίνη και την καλσιτονίνη.

Οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι απαραίτητες για τη σωστή ανάπτυξη του ανθρώπου. Είναι αξιοσημείωτο να αναφερθεί πως τα παιδιά που γεννιούνται με την έλλειψή τους εμφανίζουν καθυστερημένη σωματική και νοητική ανάπτυξη (κρετινισμό).

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ιωδίου είναι 150 mcg, η οποία κατά τη διάρκεια της κύησης και της γαλουχίας φτάνει τα 250mcg ημερησίως. Όταν η ελλιπής πρόσληψη είναι μακροχρόνια ή/και επισυμβαίνει σε περιόδους που η ανάγκη παραγωγής θυρεοειδικών ορμονών είναι αυξημένη, τότε η λειτουργία τους θυρεοειδούς διαταράσσεται, με συχνότερη έκφραση τον υποθυρεοειδισμό. Από την άλλη, εάν στα πλαίσια μακροχρόνιας ένδειας ιωδίου και κυρίως στα πλαίσια ενός ευμεγέθους αδένα με οζώδεις σχηματισμούς (αυτό που οι Ενδοκρινολόγοι αποκαλούν πολυοζώδη βρογχοκήλη), ο οργανισμός φορτιστεί με υπερβολική ποσότητα ιωδίου, τότε μπορεί να έχουμε την αντίθετη κατάσταση με υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.

Αντιμετώπιση του θυρεοειδούς

Η αντιμετώπιση των παθήσεων του θυρεοειδούς είναι κυρίως φαρμακευτική. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση ή/και θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο επί συγκεκριμένων ενδείξεων. Ο κάθε ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει το θεραπευτικό σχήμα που θα του συστήσει ο θεράπων ιατρός του, καθώς κάθε περιστατικό είναι διαφορετικό και πρέπει να ληφθούν υπόψιν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός.

Οι κυριότερες παθήσεις του θυρεοειδούς είναι:

Υποθυρεοειδισμός
Υπερθυρεοειδισμός
Βρογχοκήλη - Όζοι
Καρκίνος του θυρεοειδούς
Θυρεοειδίτιδες (υποξεία, μετά τον τοκετό, φαρμακευτική κλπ.)

Υποθυρεοειδισμός

Πρόκειται για μία δυσλειτουργία του αδένα, όπου παρατηρείται μειωμένη έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών. Τα βασικά του συμπτώματα είναι:

Αίσθημα κόπωσης
Τριχόπτωση
Κατάθλιψη
Αύξηση σωματικού βάρους
Διαταραχές στην περίοδο
Δυσκοιλιότητα
Εύθραυστα νύχια
Βρογχοκήλη
Αδύναμη μνήμη
Ξηρά μαλλιά
Μειωμένη αντοχή στο κρύο

Υπερθυρεοειδισμός

Πρόκειται για μια λειτουργική βλάβη του αδένα, όπου τις περισσότερες φορές οφείλεται σε αυξημένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Τα βασικά του συμπτώματα είναι:

Ανησυχία
Ευερεθιστότητα
Απώλεια βάρους
Αυξημένη όρεξη
Μυϊκή αδυναμία
Τρέμουλο στα χέρια
Μειωμένη αντοχή στη ζέστη
Βρογχοκήλη
Ολιγομηνόρροια
Αϋπνία
Οφθαλμοπάθεια

Βρογχοκήλη - Όζοι

Η βρογχοκήλη μπορεί να είναι είτε διάχυτη (πρόκειται για διάχυτη διόγκωση) είτε οζώδης (διόγκωση κατά εστίες). Συνήθως είναι ασυμπτωματική εκτός εάν είναι ευμεγέθης, όπου ο ασθενής μπορεί να παραπονεθεί για συμπιεστικά συμπτώματα στον τράχηλο. Τις περισσότερες φορές βρίσκεται τυχαία σε απεικονιστικό έλεγχο του τραχήλου-άνω μεσοθωρακίου που γίνεται για άλλους λόγους. Μπορεί να συνυπάρχει διαταραχή στη λειτουργία του θυρεοειδούς.

Καρκίνος του θυρεοειδούς

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς δεν είναι τόσο σπάνια πάθηση, όσο θεωρείτο παλαιότερα και αυτό κυρίως, γιατί έχει αυξηθεί ο απεικονιστικός έλεγχος με υπερηχογραφήματα υψηλής ακρίβειας, με αποτέλεσμα η διάγνωση να γίνεται στο στάδιο του μικροκαρκινώματος (μεγαλύτερη διάμετρος όζου), όπου η έκβαση είναι άριστη. Δεν παρουσιάζει συχνά συμπτώματα. Ωστόσο, αυτά που μπορούν να θεωρηθούν ύποπτα για παρουσία καρκίνου είναι:

Σκληρός ψηλαφητός όζος
Γρήγορη αύξηση μεγέθους του όζου
Τοπική λεμφαδενοπάθεια
Βράγχος φωνής
Δύσπνοια (εάν πρόκειται για προχωρημένη νόσο κατά τη διάγνωση με ευμεγέθη όζο ή/και εξωθυρεοειδική επέκταση σε κοντινές ανατομικές θέσεις)
Δυσκολία στην κατάποση φαγητού

Η διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδή γίνεται με κλινική εξέταση (ψηλάφηση), υπερηχογράφημα και παρακέντηση δια λεπτής βελόνης (FNA). Ο έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας είναι απαραίτητος και μερικές φορές μπορεί να ζητηθεί από τον ιατρό και σπινθηρογράφημα πριν την παρακέντηση.

Θυρεοειδίτιδες

Πρόκειται για φλεγμονώδεις διαταραχές του θυρεοειδούς διαφορετικής αιτιοπαθογένειας και κλινικών ευρημάτων. Μερικές από τις μορφές θυρεοειδίτιδας είναι: οξεία, υποξεία- de Quervain, χρονία- Χασιμότο, φαρμακευτική, μετά τον τοκετό κ.ά. Μερικά από τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνονται είναι:

Πυρετός
Δυσκαταποσία
Διόγκωση αδένα
Κακουχία
Πόνος στους μύες

Διάγνωση παθήσεων του θυρεοειδούς

Η διάγνωση τίθεται αρχικώς με κλινική εξέταση από ενδοκρινολόγο. Επίσης, θα χρειαστεί να κάνεις αιματολογικές εξετάσεις για τον έλεγχο των ορμονών του θυρεοειδή και υπερηχογράφημα. Αν διαγνωστεί κάποιος όζος μπορεί να χρειαστεί να κάνεις και σπινθηρογράφημα, ώστε να διαπιστωθεί ποια είναι η κατάστασή του. Η παρακέντηση FNA του θυρεοειδούς συνιστάται να γίνεται για να ελεγχθεί βαθύτερα ο ύποπτος όζος. Ο γιατρός με τη χρήση μιας ειδικής βελόνας λαμβάνει υγρό από τον όζο, στο οποίο γίνεται βιοψία για πιθανή ανεύρεση κακοήθειας.

Αξίζει, όμως, να γνωρίζει κανείς ότι υπάρχει ένα ποσοστό περίπου 5% των βιοψιών που έχουν ψευδώς θετικά αποτελέσματα και περίπου 5% με ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα. Γι’ αυτό η διάγνωση, καθώς και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, πρέπει να γίνονται μόνο από εξειδικευμένο ιατρό, ο οποίος θα συνεκτιμήσει όλο το ιστορικό του ασθενή, την κλινική του εικόνα, τις εργαστηριακές εξετάσεις και τα αποτελέσματα της βιοψίας.

Κόστος

Το κόστος της διάγνωσης και της θεραπείας των παθήσεων του θυρεοειδούς εξαρτάται από το είδος της νόσου, το ιστορικό σου, την ηλικία σου, καθώς και άλλες παθήσεις που μπορεί να έχεις. Δες παρακάτω τιμές για έλεγχο του θυροειδούς.

Μέσο κόστος επίσκεψης

38€

από

γιατρούς

ΠεριοχήΜέσο κόστος

Αττική35€

Νομός Θεσσαλονίκης45€

Νομός Αχαΐας40€

Νομός Δωδεκανήσου50€

Εύρος τιμών για όλες τις περιοχές

Διάρκεια θεραπείας

Η διάρκεια της θεραπείας ορίζεται κατά περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψιν το ιστορικό του ασθενή. Στον υποθυρεοειδισμό συνήθως η αγωγή είναι δια βίου, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις εγκυμοσύνης είναι πιθανό ο γιατρός να χορηγήσει την αγωγή μόνο κατά τη διάρκειά της. Στον υπερθυρεοειδισμό αυτοάνοσης αιτιολογίας με αυξημένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, η φαρμακευτική αγωγή διαρκεί περίπου 1,5-2 χρόνια και στη συνέχεια, αξιολογείται η δυνατότητα διακοπής, όμως χρειάζεται τακτική παρακολούθηση μετά τη διακοπή για τυχόν υποτροπή της νόσου, η οποία είναι συχνή και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
Πρέπει να αναφέρουμε ότι το πιο σημαντικό είναι να έχει γίνει σωστή διάγνωση του τύπου υπερθυρεοειδισμού πριν ληφθεί οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή. Για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να έχει διαφοροδιαγνωστεί από άλλες παθήσεις με παρόμοια κλινικά συμπτώματα. Η διάγνωση πρέπει να γίνει από τον κατάλληλο γιατρό που είναι ο ενδοκρινολόγος, με τη βοήθεια των εργαστηριακών και απεικονιστικών εξετάσεων.

Πώς να βρεις τον κατάλληλο γιατρό

Ο κατάλληλος γιατρός είναι εκείνος που θα σε κάνει να νιώσεις άνετα και θα σου εμπνεύσει εμπιστοσύνη. Ένας καλός ενδοκρινολόγος θα πρέπει να:

Προσεγγίζει με ανθρώπινο τρόπο τον ασθενή του
Αντιμετωπίζει συνολικά τον ασθενή και όχι μόνο το πρόβλημα
Είναι έμπειρος σε περιστατικά θυρεοειδούς
Είναι ειλικρινής με τον ασθενή
Είναι επεξηγηματικός και εμπνέει ασφάλεια

Είναι σημαντικό, πριν επιλέξεις τον κατάλληλο για εσένα ιατρό να έχεις μελετήσει αξιολογήσεις άλλων ασθενών, που βρέθηκαν πριν από εσένα στη θέση σου και χρειάστηκε να απευθυνθούν σε γιατρό. Εδώ μπορείς να βρεις αξιολογημένους από ασθενείς γιατρούς και να επιλέξεις αυτόν που θεωρείς ότι θα ανταποκριθεί πλήρως στις προσδοκίες σου.

ΒΡΕΣ ΓΙΑΤΡΟ

Συμβουλές για την αντιμετώπιση του θυρεοειδούς

Οι περισσότερες παθήσεις εκδηλώνονται όταν η συνολική υγεία ενός ασθενή δεν είναι καλή. Γι’ αυτό θα πρέπει να φροντίζεις τον εαυτό σου και να του εξασφαλίζεις ό,τι χρειάζεται καθημερινά για να έχεις υγεία και ευεξία.

Η υγεία σου χρειάζεται τακτικό έλεγχο: Στα to do’s κάθε έτους πρέπει να εντάξεις απαραιτήτως και το check up σου, το οποίο πρέπει μεταξύ άλλων να περιλαμβάνει και ειδικές εξετάσεις για τις τιμές του θυρεοειδή, αλλά και κλινική εξέταση από ενδοκρινολόγο. Το ξέρεις ότι οι περισσότεροι ασθενείς μαθαίνουν ότι έχουν θυρεοειδοπάθεια κάνοντας τυχαίες εξετάσεις; Κλείσε ραντεβού με τους καλύτερους αξιολογημένους γιατρούς.

Η τροφή σου, το φάρμακό σου: Για να υπάρξει ισορροπία στον οργανισμό σου θα πρέπει να τρως υγιεινά, δηλαδή να λαμβάνεις όλες τις απαραίτητες βιταμίνες που χρειάζεσαι από όλες τις ομάδες τροφίμων. Αυτό πρέπει να συμβαίνει καθημερινά. Αυτό που συνήθως αμελούμε, ενώ δεν θα έπρεπε, είναι τα φρούτα και τα λαχανικά. Θα πρέπει να συμπεριλάβεις τουλάχιστον 2 φρούτα την ημέρα στη διατροφή σου. Επίσης, καλό θα ήταν να μην καταναλώνεις σε πολύ μεγάλες ποσότητες τροφές που περιέχουν ιώδιο όπως τα θαλασσινά ή ιωδιούχο αλάτι. Η τροφή να είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου να είναι η τροφή σου (Ιπποκράτης).

Ασκήσου καθημερινά: Η γυμναστική, έστω και για λίγα λεπτά μέσα στην ημέρα μπορεί να σου προσφέρει ευεξία και να μεγιστοποιήσει την απόδοση και την αντοχή σου. Ένα υγιές σώμα, με ισορροπημένο βάρος και μυϊκή δύναμη, απομακρύνει τον κίνδυνο να εκδηλωθούν ασθένειες, για τις οποίες μπορεί να υπάρχει προδιάθεση στον οργανισμό μας.

Καλή διάθεση: Η ψυχολογία είναι ένας βασικός πυλώνας για την ευτυχία, την ευεξία και τη μακροζωία. Υπάρχουν νοσήματα που τείνουν να εκδηλώνονται συχνότερα σε άτομα με κακή ψυχολογία και κατ’ επέκταση αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα. Μάθε να ελέγχεις το άγχος σου, να δίνεις βάση μόνο στα σημαντικά ζητήματα και να χαμογελάς όποτε βρίσκεις ευκαιρία, ακόμη και χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Η ζωή είναι πολύ μικρή για να αφιερώνεις τόσο χρόνο σε αρνητικές σκέψεις.

Bonus συμβουλή από το doctoranytime: Αν είσαι έγκυος θα πρέπει να ελέγχεις συχνότερα αν ο θυρεοειδής σου λειτουργεί σωστά. Η υγεία του θυρεοειδούς είναι σημαντική τόσο για τη μητέρα όσο και για το έμβρυο, ειδικά στους πρώτους 3 μήνες της εγκυμοσύνης. Η έγκυος πρέπει να παρακολουθείται από το γυναικολόγο και από τον ενδοκρινολόγο της και να κάνει επανέλεγχο ανά 4 περίπου βδομάδες.

Μύθοι και αλήθειες

Μύθος #1

Οι όζοι είναι καρκίνος

Η αλήθεια

Οι όζοι δεν είναι καρκίνος στην πλειοψηφία τους. Δηλαδή η ύπαρξη ενός όζου στον θυρεοειδή δεν σημαίνει ότι πρόκειται για κακοήθεια, σημαίνει απλώς ότι θα πρέπει να παρακολουθείται από το γιατρό και να ελέγχεται τακτικά η εξέλιξή του. Ένας όζος δεν χρειάζεται να σε ανησυχεί, ωστόσο απαιτείται διερεύνηση. Ο ενδοκρινολόγος θα εξετάσει την όψη του και τα χαρακτηριστικά του, θα παραπέμψει σε εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις και θα διεξάγει ασφαλή συμπεράσματα.

Μύθος #2

Το ιωδιούχο αλάτι και τα θαλασσινά πρέπει να αποφεύγονται εντελώς.

Η αλήθεια

Η αλήθεια είναι πως είναι καλό να αποφεύγονται οι μεγάλες ποσότητες ιωδίου. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να αποφεύγεται εντελώς. Ούτε η έλλειψη ούτε η περίσσεια ιωδίου κάνουν καλό στον οργανισμό. Γενικώς, τα ακραία μέτρα δεν ευνοούν την υγεία. Ειδικά στις περιπτώσεις ασθενών με υποθυρεοειδισμό που λαμβάνουν αγωγή υποκατάστασης με θυροξίνη δεν ισχύει η άποψη ότι πρέπει να αποφεύγουν το ιώδιο ούτε και να λαμβάνουν παραπάνω ιώδιο από την ημερήσια συνιστώμενη διατροφική πρόσληψη. Στις περιπτώσεις υπερθυρεοειδισμού, η υπερβολική κατανάλωση ιωδίου πρέπει να αποφεύγεται.

Μύθος #3

Έχω όζους, θα πρέπει να πάρω θεραπεία με θυροξίνη;

Η αλήθεια

Η θεραπεία με θυροξίνη δεν επηρεάζει το μέγεθος των όζων. Θεραπεία με θυροξίνη συστήνεται στον υποθυρεοειδισμό.

Μύθος #4

Έχω θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο). Πρέπει να πάρω αγωγή;

Η αλήθεια

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto δεν απαιτεί θεραπευτική αγωγή αν η ορμονική λειτουργία του θυρεοειδούς παραμένει σε φυσιολογικά επίπεδα.

Μύθος #5

Παίρνω βάρος. Άρα, θα φταίει ο θυροειδής.

Η αλήθεια

Η λειτουργία του θυρεοειδούς θα πρέπει να εκτιμηθεί στον έλεγχο της παχυσαρκίας, ωστόσο η αύξηση του βάρους συνήθως σχετίζεται με τον τρόπο ζωής και διατροφής. Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλα αίτια που κανείς θα πρέπει να ελέγξει.

Μύθος #6

Έχω όζους στο θυρεοειδή. Μάλλον πρέπει να χειρουργηθώ.

Η αλήθεια

Η χειρουργική εξαίρεση του θυρεοειδούς γίνεται για συγκεκριμένους λόγους σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες και όχι απλά λόγω της ύπαρξης κάποιου όζου.

Μύθος #7

Έχω όζο, αλλά με παρακολουθεί ο ακτινολόγος που μου κάνει τον υπέρηχο.

Η αλήθεια

Οι παθήσεις του θυρεοειδούς όπως η ύπαρξη όζων, αφορούν το γνωστικό αντικείμενο της Ενδοκρινολογίας και θα πρέπει να παρακολουθούνται απαραιτήτως από Ενδοκρινολόγο.

Ερωτήσεις - Συχνές απορίες

Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη: Όταν είμαι έγκυος διατρέχω μεγαλύτερο κίνδυνο;

Η διατροφή στην αλλεργία παίζει ρόλο μόνο όταν το αλλεργιογόνο είναι τρόφιμο. Στις αναπνευστικές αλλεργίες δεν απαιτείται κάποια ειδική διατροφή. Στις διατροφικές αλλεργίες αρκεί να απομονωθεί από το διαιτολόγιο το υπεύθυνο για την αλλεργία τρόφιμο και να αποφεύγεται η κατανάλωσή του σε οποιαδήποτε μορφή. Μέχρι στιγμής δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι υπάρχουν τρόφιμα που επηρεάζουν ή επιτείνουν την αλλεργία.

Χαμηλή TSH: Τι σημαίνει αυτό;

Αν στις εργαστηριακές εξετάσεις που έκανες το αποτέλεσμα έδειξε ότι η TSH είναι χαμηλή, τότε υπάρχει πιθανότητα ύπαρξης υπερθυρεοειδισμού. Γι’ αυτό κρίνεται σκόπιμη η περαιτέρω διερεύνηση από το γιατρό σου.

Ποια ώρα είναι η σωστότερη για να πάρω τα φάρμακά μου;

Αν έχεις διαγνωστεί με κάποια θυρεοειδοπάθεια, ο γιατρός θα σου χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή για να ελέγξει το επίπεδο ορμονών. Αν πρόκειται για υποθυρεοειδισμό συνήθως λαμβάνεται θυροξίνη. Η συνήθης λήψη της θυροξίνης γίνεται είτε το πρωί νηστικός, μισή ώρα πριν το πρόγευμα είτε το βράδυ δύο ώρες μετά το φαγητό, πριν τον ύπνο. Ο υπερθυρεοειδισμός δεν σχετίζεται με το φαγητό και τις ώρες κατανάλωσής του. Σε κάθε περίπτωση αρμόδιος να κρίνει πότε και ποια φάρμακα θα πρέπει να πάρεις είναι μόνο ο γιατρός σου, διότι κάθε περίπτωση ασθενή είναι διαφορετική και για να δώσει κάποιο θεραπευτικό σχήμα λαμβάνεται υπόψιν το συνολικό ιστορικό του.

Πώς σχετίζεται η γλουτένη με τον θυρεοειδή;

Άτομα που υποφέρουν από αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα έχουν αυξημένες πιθανότητες να έχουν κοιλιοκάκη. Έτσι, αν ο ενδοκρινολόγος υποπτευθεί την ύπαρξή της θα σε παραπέμψει για περαιτέρω έλεγχο. Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν αιματολογικό έλεγχο και βιοψία κατά την κολονοσκόπηση.