Πνευμονία
Πώς κολλάει και τι πρέπει να προσέχεις μετά τη θεραπεία
Συντάχθηκε από τον Πνευμονολόγο - Φυματιολόγο Αναστασάκο Βασίλη στις 27 Ιουνίου 2019
Ελέγχθηκε από την Ιωάννα Βλάσση και την επιστημονική ομάδα doctoranytime
Ρώτα τους ειδικούς μας
Βρες απαντήσεις στα θέματα υγείας που σε απασχολούν. Υπόβαλε την ερώτησή σου και οι ειδικοί μας θα σε βοηθήσουν.
Θα σε ενημερώσουμε με email μόλις απαντήσει κάποιος ειδικός.
Παρουσιάστηκε άγνωστο σφάλμα, αλλά το διορθώνουμε. Παρακαλούμε προσπάθησε ξανά.
Τι είναι η πνευμονία
Η πνευμονία είναι μία λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος που εντοπίζεται σε έναν ή περισσότερους πνευμονικούς λοβούς στον έναν ή και στους δύο πνεύμονες. Τα μικρόβια πολλαπλασιάζονται και επιμολύνουν το πνευμονικό παρέγχυμα και προκαλούνται συμπτώματα όπως ο πυρετός, τα ρίγη, η δύσπνοια και η απόχρεμψη.
ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ
Η πνευμονία διακρίνεται σε τυπική και άτυπη αναλόγως με τον αιτιολογικό παράγοντα και την κλινικο-εργαστηριακή εικόνα.
Επίσης, διαχωρίζεται σε πνευμονία της κοινότητας και πνευμονία σχετιζόμενη με τις μονάδες υγείας (ενδονοσοκομειακή).
Ο διαχωρισμός αυτός επηρεάζει και τον τρόπο αντιμετώπισης του κάθε περιστατικού πνευμονίας λόγω του διαφορετικού μικροβιακού πληθυσμού της κοινότητας και των νοσηλευτικών δομών, αλλά και της ανθεκτικότητας αυτών. Η νόσος μπορεί να είναι από πιο ήπια έως πολύ σοβαρή και απειλητική για τη ζωή του πάσχοντος.
Οι ομάδες που κινδυνεύουν περισσότερο από τις επιπλοκές είναι τα νεογνά, τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών και τα άτομα με ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα και χρόνιες παθήσεις.
Ποια τα αίτια και τα συμπτώματα της πνευμονίας
Η πνευμονία οφείλεται συνήθως σε βακτήρια, ιούς ή σπανιότερα σε μύκητες. Αναλόγως με τα μικρόβια που την προκαλούν και βάσει του τόπου όπου μολύνεται ο ασθενής, χωρίζεται σε πνευμονία κοινότητας και ενδονοσοκομειακή λοίμωξη.
Η πνευμονία κοινότητας είναι η πιο κοινή μορφή πνευμονίας. Συμβαίνει εκτός νοσοκομείου και μπορεί να οφείλεται σε:
- Μικρόβια (σταφυλόκοκκος, στρεπτόκοκκος, πνευμονιόκοκκος, μυκόπλασμα, αιμόφιλος ινφλουέντσα)
- Ιούς (ιλαρά, ανεμοβλογιά, έρπης ζωστήρας και άλλες παιδικές ασθένειες)
- Ιό της γρίπης
- Μύκητες (είναι πολύ σπάνιο)
Η ενδονοσοκομειακή πνευμονία είναι μια λοίμωξη που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της νοσηλείας ή τα πρώτα 24ωρα μετά την έξοδο ενός ασθενούς. Λόγω του ασθενούς ανοσοποιητικού τους οι ασθενείς είναι ευάλωτοι σε μικρόβια που υπάρχουν στα νοσοκομεία. Η ενδονοσοκομειακή πνευμονία μπορεί να είναι πιο βαριάς μορφής, επειδή τα βακτήρια που αναπτύσσονται είναι συνήθως πολυανθεκτικά στα αντιβιοτικά, καθιστώντας δύσκολη την απομάκρυνσή τους από τον οργανισμό. Υψηλότερο ακόμη κίνδυνο διατρέχουν άτομα τα οποία βρίσκονται υπό μηχανική αναπνευστική υποστήριξη και άτομα με χρόνια νοσηλεία.
Τα συνήθη συμπτώματα της πνευμονίας είναι:
![Πυρετός]()
Πυρετός
![Ρίγη]()
Ρίγη
![Βήχας]()
Βήχας
![Φλέματα]()
Φλέματα
![Αδιαθεσία]()
Αδιαθεσία
![Κακουχία]()
Κακουχία
![Πόνος στο στήθος]()
Πόνος στο στήθος
![Εφίδρωση]()
Εφίδρωση
![Ταχύπνοια]()
Ταχύπνοια
![Απώλεια όρεξης]()
Απώλεια όρεξης
![Δύσπνοια]()
Δύσπνοια
Σπανιότερα συμπτώματα είναι:
- Αιμόπτυση
- Ναυτία και εμετός
- Πόνος στα πλευρά
- Συριγμός
- Πόνος στις αρθρώσεις
- Σύγχυση σε ηλικιωμένους ανθρώπους
Τρόποι μετάδοσης της πνευμονίας
Οι τρόποι μετάδοσης της πνευμονίας εξαρτώνται από την αιτία πρόκλησής της. Οι ιογενείς πνευμονίες μεταδίδονται σαφέστατα πιο εύκολα από τις μικροβιακές. Ωστόσο, σημαντικό ρόλο παίζει και το αν ανήκουμε σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Το άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό, πρέπει να προσέχουν περισσότερο (π.χ. άσθμα, καρδιαγγειακές νόσοι, ανοσοανεπαρκείς).
Γενικώς, επειδή πρόκειται για ένα μεταδιδόμενο νόσημα, μπορούμε να προφυλαχθούμε τηρώντας απλούς κανόνες υγιεινής και πρόληψης λοιμώξεων. Μερικοί είναι:
- Όταν βήχουμε ή φτερνιζόμαστε καλύπτουμε το στόμα μας
- Πλένουμε τακτικά τα χέρια μας
- Πετάμε αμέσως το χαρτομάντιλο με το οποίο σκουπίζουμε τη μύτη μας
- Αν είμαστε άρρωστοι να παραμένουμε στο σπίτι μέχρι την πλήρη ανάρρωσή μας
- Χρήση μάσκας και γαντιών αν υπάρχει ασθενής στο σπίτι
- Καλός αερισμός του χώρου
Οι τρόποι μετάδοσης είναι:
- Μέσω της χρήσης κοινών αντικειμένων
- Αν κάποιος άρρωστος βήξει ή φτερνιστεί δίπλα μας
- Από μολυσμένες επιφάνειες
- Από κλειστούς χώρους
- Συγχρωτισμός με πολλούς ανθρώπους
Διάγνωση της πνευμονίας
Η διάγνωση της πνευμονίας γίνεται από τον πνευμονολόγο και επιβεβαιώνεται από απεικονιστικές (ακτινογραφία, αξονική θώρακος) και εργαστηριακές εξετάσεις (CRP, λευκά αιμοσφαίρια, καθίζηση). Απαιτείται κλινική εξέταση και έλεγχος για ακροαστικά. Αν υπάρχει η κλινική υποψία πνευμονίας θα χρειαστεί να γίνει αξονική τομογραφία ή ακτινογραφία. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις θα χρειαστεί η λήψη φαρυγγικού επιχρίσματος για απομόνωση και έλεγχο του υπεύθυνου μικροβίου.
Θεραπεία και αντιμετώπιση της πνευμονίας
Η θεραπεία της πνευμονίας εξαρτάται από το υπεύθυνο αίτιο. Συνήθως χορηγείται αντιβιοτική αγωγή. Αν πρόκειται για ήπιας μορφής πνευμονία μπορεί να είναι αρκετό ακόμη και ένα φαρμακευτικό σχήμα 3 ημερών. Σε περιπτώσεις φυματίωσης η αντιβίωση χορηγείται για 9 μήνες. Όταν τα μικρόβια είναι ανθεκτικά, απαιτείται πολύμηνη θεραπεία με αντιβίωση. Στην περίπτωση του μικροβίου λεγιονέλλα (από τα κλιματιστικά) η θεραπεία που χορηγείται διαρκεί 20 μέρες.
Σε γενικές γραμμές η θεραπεία περιλαμβάνει αντιβιοτική αγωγή όταν πρόκειται για μικρόβιο και διαρκεί περίπου 7-15 ημέρες. Ο γιατρός λαμβάνει υπόψιν την κλινική εικόνα του ασθενή, το ιατρικό ιστορικό του και τις αιματολογικές και ακτινογραφικές εξελίξεις της πορείας της νόσου, ώστε να καθορίσει τη διάρκεια χορήγησης της θεραπευτικής αγωγής. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η παρακολούθηση των δεικτών φλεγμονής.
Στις περιπτώσεις που υπεύθυνος για την πνευμονία είναι ένας ιός δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία, γι’ αυτό και είναι συχνότερες οι επιπλοκές και συνιστάται όσοι ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου να εμβολιάζονται. Συνήθως λαμβάνεται το tamiflu και συνιστάται στον ασθενή να ξεκουραστεί, να πιει άφθονα υγρά και να ακολουθεί υγιεινή, ελαφριά και βιταμινούχα διατροφή για λίγες μέρες. Χρειάζεται ο οργανισμός του ασθενή να βρει χρόνο να πολεμήσει μόνος του τον ιό.
Αν ο ασθενής νιώθει πόνο ή παρουσιάζει πυρετό συνιστάται η λήψη αντιπυρετικών και αναλγητικών φαρμάκων. Αν συνυπάρχει παραγωγικός βήχας συνιστάται αποχρεμπτικό σιρόπι.
Αν ο ασθενής που νοσεί ανήκει σε ευπαθή ομάδα, ο γιατρός είναι πιθανό να του συστήσει να νοσηλευτεί για να αποτραπεί ο κίνδυνος επιπλοκών.
Ειδικές προφυλάξεις και επιπλοκές της πνευμονίας - Τι πρέπει να προσέχω μετά
Η πνευμονία έχει σοβαρές και δυνάμει θανατηφόρες επιπλοκές, γι’ αυτό και πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία της. Οι επιπλοκές που αναφέρονται είναι η πλευρίτιδα, η σηψαιμία, το πνευμονικό απόστημα και η οξεία αναπνευστική δυσχέρεια.
Μετά τη λήψη θεραπείας θα πρέπει να προσέχεις αν τα συμπτώματα εξαφανίστηκαν. Αν κάποιο επιμένει, θα πρέπει να επισκεφθείς ένα γιατρό για να σε εξετάσει ξανά. Επίσης, αν είσαι καπνιστής ή άνω των 50 ετών και νοσήσεις, είναι σημαντικό να επαναλάβεις τις εργαστηριακές σου εξετάσεις και μετά το πέρας της θεραπευτικής αγωγής που έλαβες για να επιβεβαιωθεί αν η νόσος έχει εκκριζωθεί από τον οργανισμό.
Εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο και τη γρίπη
Υπάρχουν δύο εμβόλια που στοχεύουν στην πρόληψη της πνευμονίας. Το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο και το εμβόλιο για τη γρίπη. Τα εμβόλια αυτά στοχεύουν στη μείωση των πιθανοτήτων να νοσήσει κάποιος, αλλά και στον περιορισμό των επιπλοκών. Κυρίως πρέπει να εφαρμόζονται από τις ευπαθείς ομάδες (καπνιστές, ασθματικοί, ασθενείς με ΧΑΠ, πνευμονική ίνωση, όσοι είναι άνω των 55 ετών, καρκινοπαθείς, ανοσοκατεσταλμένοι), αλλά και από άτομα που έρχονται σε επαφή καθημερινά με πολύ κόσμο (σχολεία, τράπεζες, νοσοκομεία). Το εμβόλιο για τη γρίπη συνιστάται να γίνεται και από τις γυναίκες που διανύουν περίοδο εγκυμοσύνης.
Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να ανανεώνεται κάθε χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι αν ένας ασθενής έκανε εμβόλιο την περσινή χρονιά, η δραστικότητά του παύει να ισχύει και για την επόμενη.
Τα εμβόλια για τον πνευμονιόκοκκο είναι 2 τύπων. Μονοδοσιακό (δραστικό εφ΄ όρου ζωής) και επαναλαμβανόμενο (συνιστώνται 2 δόσεις με απόσταση τουλάχιστον 5 ετών μεταξύ τους. Αν κάποιος έχει λάβει 1 ή 2 δόσεις του εμβολίου πριν τα 65 έτη συνιστάται μία ακόμη δόση, αρκεί να έχει παρέλθει το διάστημα των 5 ετών).
Κόστος θεραπείας πνευμονίας
Το κόστος της θεραπείας της πνευμονίας εξαρτάται από το είδος της περίθαλψης που θα χρειαστεί να λάβεις. Για τη νοσηλεία μπορείς να απευθυνθείς κατά περίπτωση είτε σε δημόσια είτε σε ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα.
Μέσο κόστος και εύρος τιμών
Μέσο κόστος επίσκεψης
Από
γιατρούς
Εύρος τιμών για όλες τις περιοχές
Μύθοι και αλήθειες για την πνευμονία
Το κρύο ευθύνεται για την πνευμονία.
Δεν ευθύνεται το ίδιο το κρύο για την πνευμονία. Ωστόσο, το κρύο μας αναγκάζει να συγχρωτιζόμαστε και ευνοεί τη μεταφορά μικροβίων, ενώ είναι αιτία επιβράδυνσης της απόχρεμψης στο βλεννογόνο του αναπνευστικού και ταυτόχρονα, πυροδοτεί εξάρσεις άσθματος και ΧΑΠ, παθήσεις οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε πνευμονία.
Αν δεν πλησιάσω έναν ασθενή με πνευμονία, τότε δεν κινδυνεύω να κολλήσω.
Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Η μετάδοση, ειδικά όταν πρόκειται για μία ιογενούς αιτιολογίας πνευμονία είναι πολύ εύκολη και δεν χρειάζεται άμεση επαφή με τον ασθενή. Η μικροβιακής αιτιολογίας πνευμονία κολλάει ίσως λίγο πιο δύσκολα. Είναι εφικτό κάθε είδος πνευμονίας να μεταδοθεί ακόμη και από μολυσμένες επιφάνειες. Γι’ αυτό χρειάζεται πολύ τακτική τήρηση της υγιεινής, αν υπάρχει ασθενής στο σπίτι. Τα άτομα υψηλού κινδύνου (ασθματικοί, καρδιοπαθείς, ανοσοκατεσταλμένοι) κινδυνεύουν να νοσήσουν πολύ πιο εύκολα, ακόμη κι αν υπάρχει ασθενής σε διπλανό δωμάτιο και δεν έρθουν καθόλου σε επαφή μαζί του.
Θα πρέπει να περιμένεις να προσδιοριστεί το υπεύθυνο μικρόβιο για να λάβεις αντιβίωση για την πνευμονία.
Όχι, δεν πρέπει να περιμένεις την ανίχνευση του υπεύθυνου μικροβίου, καθώς ενέχει ο κίνδυνος επιπλοκών. Από την πρώτη στιγμή της διάγνωσης (ακόμη και μέσα σε 1 ώρα) πρέπει να λάβει ο ασθενής την αγωγή που θα του δοθεί, αν υπάρχει σαφής εικόνα πνευμονίας (ακροαστικά πνευμονίας).
Συχνές ερωτήσεις σε γιατρούς για την πνευμονία
Εξαρτάται από το υπεύθυνο μικρόβιο ή ιό αλλά και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Συνήθως ο ασθενής αναρρώνει πλήρως και ανακτά τις δυνάμεις του περίπου 2 μήνες μετά τη λοίμωξη ή και νωρίτερα. Η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει από 3 μέρες έως και πολλούς μήνες. Είναι σημαντικό σε κάθε περίπτωση να μετρώνται οι δείκτες φλεγμονής και ο ασθενής να παρακολουθείται στενά από τον θεράποντα γιατρό του.
Όχι, δεν είναι απαραίτητο να πρέπει να νοσηλευτεί κάποιος. Για την ακρίβεια, μόλις το 20-30% των πνευμονιών χρήζει εισαγωγής στο νοσοκομείο. Στις περισσότερες περιπτώσεις και όταν δεν πρόκειται για άτομο που ανήκει σε ευπαθή ομάδα, η νόσος μπορεί να αντιμετωπιστεί σύμφωνα με τις υποδείξεις του θεράποντος γιατρού στο σπίτι. Εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, το ιατρικό ιστορικό του και αν υπάρχει πρόβλημα στη νεφρική λειτουργία.
Όχι, δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Πολλές είναι οι ομάδες του πληθυσμού που συνιστάται να εμβολιαστούν για τη γρίπη και τον πνευμονιόκοκκο. Οι καρδιοπαθείς, οι διαβητικοί, οι νεφροπαθείς, όσοι νοσούν από καρκίνο, υποβάλλονται σε χημειοθεραπείες, πάσχουν από HIV/Aids, όσοι εργάζονται σε σχολεία, πανεπιστήμια, τράπεζες, αεροδρόμια, όσοι είναι άνω των 55 ετών, όσοι είναι καπνιστές, πάσχουν από ΧΑΠ, άσθμα, κυστική και πνευμονική ίνωση.
