Ακόμα και στις «άνεργες» μέρες μας, πλήθος παιδιών στοχεύουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς η ακτινοβολία του “σπουδαγμένου” επιδρά στην κοινωνική θέση τού ατόμου. Κατά συνέπεια όλη η εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά ειδικά οι εξετάσεις, ασκούν υπερβολική πίεση στους μαθητές και τις οικογένειές τους.
Μερίδα γονιών δεν λαμβάνει υπόψη της τις πραγματικές δυνατότητες των παιδιών. Οι γονείς στην αγωνία τους να καλύψουν δικές τους φιλοδοξίες, τα πιέζουν, τα ενοχοποιούν, και έμμεσα «εκβιάζουν» μία επιτυχία, εξωθώντας τα σε αγχωτικά άκρα. Τέτοιες στάσεις είναι ορατές ακόμα και από το Δημοτικό, όπου η διαδικασία της μάθησης αντί να είναι η μεγαλύτερη χαρά, μετατρέπεται σε ασήκωτο βάρος.
Οι γονείς, τις περισσότερες φορές άθελά τους, αντί να είναι υποστηρικτικοί βοηθώντας το παιδί να αναπτύξει εσωτερικά κίνητρα για μάθηση και να θέτει και να εκπληρώνει μόνο του στόχους (κάτι που θα ενίσχυε την αυτοεκτίμησή του), μετατρέπονται σε γονιό «πατερίτσα» (στην συντριπτική πλειοψηφία η μαμά). Έτσι, την βλέπουμε να παρίσταται διαρκώς δίπλα στο παιδί, έχει ενεργητική συμμετοχή στην διαδικασία της μάθησης, γνωρίζει τα πάντα για την ύλη, δεν ανέχεται τα λάθη και διορθώνει η ίδια οποιαδήποτε αβλεψία από ανάγκη υπερπροστασίας, μη τυχόν το παιδί εκτεθεί σε κάτι λιγότερο από το τέλειο. Ο αγχωτικός γονιός με προκάλυμμα την επιτυχία του παιδιού, προβάλλει τις δικές του ανάγκες επιβεβαίωσης. Όταν συζητά με άλλους γονείς συχνά καταφεύγει σε μία εμμονική σύγκριση με άλλα παιδιά, σπεύδει να «περιφέρει ως τρόπαιο επιτυχίας» ακόμα και το πιο μικρό επίτευγμα του παιδιού, ενώ τις αποτυχίες τις αποδίδει σε τρίτους.
Το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι μακράν του ιδανικού και ειδικά η πορεία προς την Γ’ Λυκείου επιτάσσει την στείρα αποστήθιση. Μέχρι τότε όμως υπάρχει άπλετος χρόνος ώστε τα παιδιά να καθοδηγηθούν με υπευθυνότητα προς τις υποχρεώσεις τους, να βιώσουν τι σημαίνει «προσπαθώ» για να γευθούν τις όποιες συνέπειες (θετικές και αρνητικές).
Οι γονείς οφείλουν να προσφέρουν τις συνθήκες, ώστε το παιδί να μπορεί να συγκεντρώνεται, να διαχειρίζεται την ύλη μέσα στον διαθέσιμο χρόνο για μελέτη, να εισπράττει, όπου χρειάζεται μόνο, την μαθησιακή υποστήριξη, πρωτίστως από τους άμεσα εμπλεκόμενους (καθηγητές και συμμαθητές) και δευτερευόντως από τους γονείς, να έχει καλή διατροφή και να του παρέχεται χρόνος για άσκηση, διασκέδαση και ξεκούραση.
Αν δεν υπάρχει ισορροπία στα παραπάνω, θα νιώσει δικαιολογημένα άγχος. Παρότι το «άγχος με μέτρο» θεωρείται πηγή δημιουργίας, το υπερβολικό άγχος που θα εδραιωθεί, ενδέχεται να οδηγήσει το παιδί στο να εγκαταλείψει την προσπάθειά του.
Συμπτώματα
Είναι στην ευθύνη του γονιού να διαπιστώσει πόσο εύκολα αποσπάται η προσοχή του παιδιού, αν γίνεται ευερέθιστο, ευσυγκίνητο, πόσο εύκολα και πόσο καλά κοιμάται, ή αν θέλει να κοιμάται υπερβολικά, αν παρουσιάζει αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, αν τρώει τα νύχια του, ή αν παίζει με/ ή τραβά τα μαλλιά του; Επίσης το παιδί ενδέχεται έμμεσα ή άμεσα να εκφράζει ανησυχία ότι δεν θα τα καταφέρει, ματαιώνοντας κάθε προηγούμενη προσπάθεια κι αναβάλλοντας αυτό που έχει να κάνει, περνώντας δυσανάλογο χρόνο σε άσχετη δραστηριότητα. Ελέγξτε επίσης για σωματικά συμπτώματα όπως: ταχυπαλμίες, τρέμουλο στα χέρια, ιδρώτα, πονοκέφαλο, «πλάκωμα» στο στήθος, πόνο στην κοιλιά, συχνοουρία, εξάψεις ή ρίγη, ναυτία, μυϊκή υπερένταση. Παρατηρείστε αλλαγές σε γνωστικό επίπεδο: υπάρχει μείωση της διάρκειας/έντασης συγκέντρωσης και αύξηση της διάσπασης της προσοχής; Γενικά, εντοπίζετε δυσκολία στην διαχείριση των πληροφοριών ή/και στην οργάνωση της ύλης μέσα στον διαθέσιμο χρόνο;
Αυτά τα συμπτώματα ειδικά στην εφηβεία, μπορεί να μοιάζουν αποδεκτά και συνηθισμένα, ωστόσο πρόκειται για άλυτη αγχώδη κατάσταση. Οι ειδικοί στην εφαρμογή του ενεργητικού διαβάσματος μπορούν να βοηθήσουν ώστε τα παιδιά, σε όποια ηλικία κι αν βρίσκονται, να μπορούν να καταπολεμήσουν την αναβλητικότητα, να εξαλείψουν την αποδιοργάνωση, να προγραμματίζουν μόνα τους και να μάθουν από παλιά λάθη.
Τα παιδιά ωριμάζουν ψυχοσυναισθηματικά μόνο όταν έχουν την άνευ όρων αγάπη μας. Μία από τις βασικές συμπεριφορές του γονιού είναι και η υποστήριξη των παιδιών και στην απευκταία περίπτωση της αποτυχίας. Πρέπει να θυμόμαστε ότι, οι εξετάσεις είναι η αξιολόγηση γνώσεων τη συγκεκριμένη στιγμή. Δεν ορίζουν την ποιότητα του χαρακτήρα, ούτε μετρούν την αξία, ή την ευφυΐα, ή τις δεξιότητες που σαφώς έχει το παιδί. Το επιθυμητό αποτέλεσμα των εξετάσεων πρόκειται για μία μόνο (αλλά όχι της μοναδικής) από τις ευκαιρίες για διαμόρφωση δημιουργικής και ισορροπημένης ζωής .