Φαντάζομαι θα περιμένατε να διαβάσετε για την έννοια της ηρωικής διαδρομής από κάποιον φιλόλογο ή στην καλύτερη περίπτωση ανθρωπολόγο. Σίγουρα όχι από ψυχολόγο.
Η ηρωική διαδρομή λογικά έχει κάποια σχέση με την μυθολογία, σίγουρα με τους ήρωες – ό,τι κι αν σημαίνει αυτό – και όπως και να’χει δεν πρέπει να αφορά και πολύ τις δικές μας, καθημερινές ζωές με τα συνηθισμένα και τετριμμένα μας προβλήματα. Επιτρέψτε μου να διαφωνήσω.
Όταν κάνουμε λόγο για ηρωική διαδρομή, εννοούμε σε γενικές γραμμές την αρχετυπική πορεία του ήρωα όπως αυτή έχει εκφραστεί σε αναρίθμητους μύθους, αλλά και παραμύθια και θρύλους ανά τον κόσμο. Είναι μια διαδρομή που ξεκινάει στον καθημερινό κόσμο του ήρωα, μεταφέρεται στον οριακό, μαγικό κόσμο όπου βιώνεται μια περιπέτεια και καταλήγει στην επιστροφή, όπου ο πρωταγωνιστής μας επιστρέφει στην καθημερινή ηρεμία του για πάντα αλλαγμένος.
Μη φανταστείτε κατ’ ανάγκη κάτι μεγαλειώδες και μεγελεπήβολο: Ο φτωχός ξυλοκόπος πάει στο βουνό, συναντάει ληστές, αποδεικνύεται πιο πονηρός από αυτούς, τους ξεγελάει και επιστρέφει στην καλύβα του με τον θησαυρό τους. Ορίστε. Καθημερινότητα, αναχώρηση, περιπέτεια, αλλαγή, επιστροφή. Αρχίζει να σας φαίνεται κάπως οικείο; Αν ναι, συγχαρητήρια καθώς φαίνεται να αντιλαμβάνεστε την βαθειά σχέση αυτής της πορείας με τις ανθρώπινες ζωές από την αυγή του είδους μας.
Πράγματι, αν για κάποιον λόγο το μοτίβο αυτής της διαδρομής απαντάται σε τόσες αφηγήσεις τόσο διαφορετικών πολιτισμών είναι επειδή δεν περιγράφει τίποτα περισσότερο από τις πορείες που όλοι οι άνθρωποι ακολουθούμε στις ζωές μας, ζωές που εξάλλου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για οτιδήποτε δημιούργησε ποτέ ανθρώπινος νους.
Οι δικές μας, σύγχρονες και «εξελιγμένες» ζωές δεν αποτελούν σε καμιά περίπτωση εξαίρεση. Οι περιπέτειες είναι ακόμα εκεί έξω, το σκοτεινό δάσος υπάρχει τόσο μέσας μας, όσο και στα αστικά τοπία που οι περισσότεροι από μας πλέον κατοικούν. Το μόνο που έχει αλλάξει είναι η δική μας οπτική, καθώς εκεί που οι μύθοι και τα παραμύθια μας διδάσκουν ότι ενυπάρχει η δυναμική της αλλαγής και της εξέλιξης, εμείς έχουμε μάθει να βλέπουμε μόνο δυσκολίες και προβλήματα.
Ο λόγος που όλα αυτά παρουσιάζουν τρομερό ενδιαφέρον για την ψυχοθεραπεία, είναι επειδή μας δίνουν έναν εναλλακτικό τρόπο θέασης τόσο της καθημερινότητάς μας, όσο και της ίδιας της ψυχοθεραπείας.
Μας βοηθάνε να καταλάβουμε πότε είμαστε στο οριακό, χαώδες κομμάτι της περιπέτειας, μας υποδεικνύουν τον θησαυρό που κρύβεται εκεί και μας υπενθυμίζουν ότι στο τέλος υπάρχει πάντα η επιστροφή στην γνώριμή μας καθημερινότητα – η οποία ίσως να μης μας φανεί και τόσο γνώριμη μετά από όλο αυτό αλλά το κομμάτι της αλλαγής αξίζει την δική του συζήτηση.
Η ίδια η ψυχοθεραπεία είναι μια ηρωική διαδρομή, μόνο που αντί για κάποια μακρινή χώρα, η περιπέτεια λαμβάνει χώρα μέσα μας, στο σκοτεινό δάσος που όλοι μας κουβαλάμε. Ο θησαυρός είναι διαφορετικός για τον καθένα.
Αντί κλεισίματος. Η ηρωική διαδρομή είναι πάνω από όλα ένας χάρτης, ο σπουδαιότερος χάρτης αν θέλετε, ο χάρτης που περιγράφει την πορεία του ήρωα στο χάος και πίσω. Αλλά είναι και κάτι πολύ περισσότερο. Αφήστε τα όσα λέω εγώ, και διαβάστε, διαβάστε μύθους, ιστορίες και παραμύθια.
Μεταφερθείτε στον κόσμο τους και αφήστε τα να σας συγκινήσουν. Βλέπετε, όλα αυτά είναι φτιαγμένα να δρουν σε ένα μάλλον συγκινησιακό παρά λογικό επίπεδο. Αν πιστέψετε πραγματικά ότι οι ζωές σας είναι ηρωικές στην ουσία τους, οι πράξεις και η στάση σας θα γίνουν πιο ηρωικές με την σειρά τους.