Κρίση πανικού

Πώς το υπερβολικό άγχος οδηγεί σε κρίση πανικού

Συντάχθηκε από την επιστημονική ομάδα doctoranytime

Τι είναι η κρίση πανικού

Η κρίση πανικού είναι ένα αιφνίδιο επεισόδιο φόβου και άγχους που συνοδεύεται από σοβαρές σωματικές αντιδράσεις. Ο φόβος αυτός δεν απορρέει από κάποιον πραγματικό κίνδυνο ή προφανή αιτία. Ο πάσχων νιώθει ότι ξαφνικά χάνει τον έλεγχο της σκέψης και του σώματός του, ότι βιώνει κάποια καρδιακή προσβολή ή ακόμη και ότι πεθαίνει.

Πολλοί άνθρωποι βιώνουν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους κρίση πανικού. Όταν όμως το πρόβλημα συνεχίζεται και οι κρίσεις πανικού επιμένουν για μεγάλο διάστημα, τότε ίσως πρόκειται για διαταραχή πανικού.

Η ίδια η κρίση πανικού δεν είναι απειλητική για τη ζωή. Ωστόσο, μπορεί να επηρεάσει την ποιότητά της, καθώς πολύ συχνά το άτομο νιώθει το φόβο ότι μπορεί να ξανασυμβεί, με αποτέλεσμα να κλείνεται στον εαυτό του ή να αποφεύγει τις κοινωνικές συναναστροφές.

Οι υπάρχουσες θεραπείες είναι πολύ αποτελεσματικές και βοηθούν τον ασθενή να απαλλαγεί από τα δυσάρεστα συμπτώματα.

Η κρίση ή η διαταραχή πανικού εμφανίζεται συνήθως στην εφηβική ηλικία ή στη νεαρή ενήλικη ζωή. Τείνει να εκδηλώνεται συχνότερα σε γυναίκες.

Συμπτώματα και αίτια κρίσης πανικού

Μία κρίση πανικού εκδηλώνεται συνήθως αιφνιδίως, χωρίς να έχει δώσει προειδοποιητικά σημάδια. Μπορεί να συμβεί οπουδήποτε και σε οποιαδήποτε στιγμή. Μπορεί να συμβεί όταν οδηγείς, όταν βρίσκεσαι ανάμεσα σε κόσμο σε εμπορικό κέντρο, όταν έχεις ένα meeting στη δουλειά, όταν περπατάς στο δρόμο ή ακόμη και στον ύπνο.

Τα επεισόδια κρίσης μπορεί να είναι μεμονωμένα ή να συμβαίνουν συχνά. Τα συμπτώματα γίνονται αμέσως έντονα και μπορεί να νιώσεις ξαφνικά έντονη κούραση και καταβολή.

Αυτά είναι τα βασικά συμπτώματα που μπορεί να νιώσει κάποιος κατά την κρίση πανικού:

Ιδρώτας
Πλάκωμα/πόνο στο στήθος
Ταχυκαρδία
Ταχύπνοια/βραδύπνοια
Αίσθηση απώλειας ελέγχου
Φόβος θανάτου
Τρέμουλο
Στεγνό στόμα
Ρίγη
Έξαψη
Ναυτία
Πονοκέφαλος
Πόνος στο στομάχι
Ζαλάδα/θολούρα
Μούδιασμα
Τάση για λιποθυμία
Αίσθηση ότι χάνει την επαφή με την πραγματικότητα

Το πιο σύνηθες όμως σύμπτωμα μετά από μία κρίση πανικού είναι ο φόβος ότι θα ξανασυμβεί. Γι’ αυτό και πολύ συχνά, ο πάσχων μπορεί να αποφεύγει το μέρος όπου βίωσε την κρίση πανικού.

Η αιτία πρόκλησης δεν έχει σαφώς καθοριστεί. Παράγοντες που επηρεάζουν είναι η κληρονομικότητα, το έντονο άγχος και στρες, ο χαρακτήρας του ατόμου που μπορεί να είναι πιο ευάλωτος και επιρρεπής σε αρνητικά συναισθήματα ή και κάποιες γενετικές αλλαγές σε ορισμένα σημεία του εγκεφάλου.

Παράγοντες κινδύνου θεωρούνται η ύπαρξη άλλων μελών στην οικογένεια με κρίση πανικού, η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, μια ξαφνική αλλαγή όπως ο ερχομός ενός παιδιού ή ένα διαζύγιο, η υπερβολική κατανάλωση καφέ, η κακοποίηση σε παιδική ηλικία (σωματική ή σεξουαλική), κ.ά.

Διάγνωση και τεστ

Η διάγνωση της κρίσης πανικού τίθεται από ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Αρχικώς, ο ειδικός θα ελέγξει αν η κρίσεις οφείλονται σε κάποιο παθολογικό αίτιο, όπως η θυρεοειδοπάθεια ή οι καρδιαγγειακές νόσοι.

Για τη διάγνωση θα χρειαστεί κλινική εξέταση, αιματολογικός έλεγχος για τη μέτρηση της TSH, ηλεκτροκαρδιογράφημα και φυσικά, ψυχομετρικά τεστ, εκτίμηση της ψυχικής υγείας του ατόμου και ψυχανάλυση. Απαραίτητο είναι κατά την ψυχανάλυση να καταγραφεί το οικογενειακό και ατομικό ιστορικό, οι φοβίες και τα γεγονότα που έχουν συμβεί στη ζωή του ατόμου και θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν την εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων.

Αντιμετώπιση και θεραπεία της κρίσης πανικού

Είναι σημαντικό να απευθυνθείς σε ειδικό για να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί η κρίση πανικού. Αν αφήσεις τις κρίσεις πανικού χωρίς θεραπεία, ίσως επιδεινωθούν και οδηγήσουν σε διαταραχή πανικού ή φοβία.

Η θεραπεία στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του ατόμου και στον περιορισμό των κρίσεων. Οι βασικές θεραπείες είναι η ψυχοθεραπεία και τα φάρμακα.

Ο ειδικός μπορεί να προτείνει κατά περίπτωση είτε τη μία μορφή θεραπείας είτε και τις δύο σε συνδυασμό. Η επιλογή γίνεται εξατομικευμένα και με βάση την ένταση και τα συμπτώματα που εκδηλώνονται. Είναι σημαντικό να απευθυνθείς σε ειδικό και να μην λάβεις φαρμακευτική αγωγή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του.

Πρόληψη και επιπλοκές της κρίσης πανικού

Δεν υπάρχει τρόπος να προλάβεις μια κρίση πανικού. Συνιστάται, ωστόσο, να ασκείσαι και να βρίσκεις τρόπους να μειώσεις ή να ελέγχεις το άγχος σου. Επίσης, ένας τρόπος να προλάβεις την εξέλιξη μιας κρίσης πανικού σε διαταραχή είναι να συμβουλευτείς έναν επαγγελματία υγείας και φυσικά, να ακολουθήσεις ακριβώς τη θεραπεία που σου προτείνει.

Οι επιπλοκές βασίζονται κυρίως στην ποιότητα ζωής του ασθενούς και στην επιδείνωσή της. Το άτομο αποκτά προβλήματα στην καθημερινή του ζωή και γίνεται πιο επιρρεπές στην κατάθλιψη και σε αγχώδεις και άλλες ψυχολογικές διαταραχές. Επίσης, μπορεί να πυροδοτηθούν άλλες φοβίες, ακόμη και αυτοκτονικές τάσεις.

Κόστος θεραπείας κρίσης πανικού

Το κόστος της αντιμετώπισης της κρίσης πανικού εξαρτάται από τη θεραπεία που θα χρειαστεί να λάβεις και περιλαμβάνει τις συνεδρίες ψυχοθεραπείας, καθώς και τη φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να σου χορηγηθεί.