Πώς προκαλείται; Αίτια και παράγοντες κινδύνου

Τα ακριβή αίτια δεν είναι σαφή. Ο καρκίνος στο στήθος ξεκινά στα κύτταρα που είναι τα βασικά δομικά στοιχεία που συνθέτουν τους ιστούς. Μερικές φορές η διαδικασία της ανάπτυξης των κυττάρων δεν επιτελείται φυσιολογικά και νέα κύτταρα σχηματίζονται όταν το σώμα δεν τα χρειάζεται, ενώ παλιά ή κατεστραμμένα κύτταρα δεν πεθαίνουν όπως θα έπρεπε. Όταν συμβαίνει αυτό, η συσσώρευση των κυττάρων συχνά σχηματίζει μια μάζα ιστού που ονομάζεται όγκος.

Ο καρκίνος του στήθους συμβαίνει όταν κακοήθεις όγκοι αναπτύσσονται στο στήθος. Αυτά τα κύτταρα μπορούν να εξαπλωθούν από τον αρχικό όγκο και να εισέλθουν στα αιμοφόρα αγγεία ή στα λεμφικά, που ενώνονται με τους ιστούς όλου του σώματος. Όταν ο καρκίνος πηγαίνει και σε άλλα σημεία του σώματος και αρχίζει να καταστρέφει ιστούς και όργανα, η διαδικασία ονομάζεται μετάσταση.

Οι επιστήμονες έχουν αναγνωρίσει ορμονικούς, περιβαλλοντικούς και lifestyle παράγοντες που μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Αλλά δεν είναι σαφές γιατί κάποιοι άνθρωποι που δεν έχουν παράγοντες κινδύνου εμφανίζουν τελικά καρκίνο, ενώ άλλοι που έχουν δεν εμφανίζουν ποτέ. Φαίνεται ότι είναι απόρροια συνδυασμού γενετικής προδιάθεσης και περιβαλλοντικών παραγόντων.

Οι γιατροί υπολογίζουν ότι γύρω στο 5-10% των καρκίνων του μαστού συνδέονται με γονιδιακές μεταλλάξεις που περνούν από γενιά σε γενιά. Έχουν αναγνωριστεί κάποια γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο όπως το BRCA1 και το BRCA2. Αν έχεις οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του στήθους ο γιατρός μπορεί να σου συστήσει να κάνεις αιματολογικές εξετάσεις για να ανιχνεύσει αν υπάρχει αυτό το γονίδιο.

• 
  Το φύλο

  Οι γυναίκες έχουν περίπου 100 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού από τους άνδρες.

• 
  Η ηλικία

  Όσο μεγαλώνεις αυξάνεται ο κίνδυνος. 2 στις 3 γυναίκες που διαγιγνώσκονται με επιθετικό καρκίνο είναι άνω των 55 ετών.

• 
  Η φυλή

  Οι γυναίκες με καυκάσια καταγωγή έχουν πιο αυξημένο κίνδυνο σε σχέση με τις γυναίκες άλλης καταγωγής.

• 
  Παχυσαρκία

  Το υπερβολικό σωματικό βάρος ανήκει στους παράγοντες κινδύνου για να νοσήσεις.

• 
  Το ατομικό ιστορικό ΚτΜ

  Αν στο παρελθόν έχεις αναπτύξει καρκίνο στο ένα στήθος, παρουσιάζεις αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξεις κάποια στιγμή και στο άλλο.

• 
  Το οικογενειακό ιστορικό

  Αν η μητέρα, η αδερφή ή η κόρη σου έχει διαγνωστεί με τη νόσο, ειδικά σε νεαρή ηλικία, έχεις μεγαλύτερο κίνδυνο κι εσύ. Παρόλα αυτά, η πλειοψηφία των ασθενών δεν έχει οικογενειακό ιστορικό.

• 
  Γονίδια

  Κάποιες γονιδιακές μεταλλάξεις που αυξάνουν τον κίνδυνο περνούν από τους γονείς στα παιδιά. Η πιο κοινή είναι το BRCA1 και το BRCA2. Αυτά τα γονίδια αυξάνουν τον κίνδυνο, ωστόσο δεν τον καθιστούν αναπόφευκτο.

• 
  Ορμονοθεραπεία μετά την εμμηνόπαυση

  Οι γυναίκες που λαμβάνουν συνδυαστική ορμονοθεραπεία με οιστρογόνα και προγεστερόνη για να θεραπεύσουν συμπτώματα της εμμηνόπαυσης παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο.

• 
  Έναρξη της περιόδου σε νεαρότερη ηλικία

  Αν η περίοδός σου ξεκίνησε πριν την ηλικία των 12 ετών παρουσιάζεις αυξημένες πιθανότητες.

• 
  Εμμηνόπαυση σε μεγαλύτερη ηλικία

  Αν η περίοδός σου σταμάτησε σε μεγαλύτερη ηλικία (άνω των 55 ετών), έχεις περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξεις την πάθηση.

• 
  Η απόκτηση πρώτου παιδιού σε μεγαλύτερη ηλικία

  Οι γυναίκες που απέκτησαν το πρώτο τους παιδί μετά την ηλικία των 30 ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν ΚτΜ.

• 
  Αν δεν έχεις κάνει ποτέ παιδί

  Οι γυναίκες που δεν έχουν κάνει ποτέ παιδί έχουν αυξημένο κίνδυνο σε σχέση με αυτές που είχαν μία ή περισσότερες εγκυμοσύνες.

• 
  Πυκνός ιστός του μαστού

  Μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αλλά και να κάνει πιο δύσκολη την ανίχνευση των όγκων. Συζήτησε με το γιατρό σου για το αν έχεις πυκνό μαστό.

• 
  Έκθεση σε ακτινοβολία

  Αν έχεις λάβει ακτινοθεραπείες στο στήθος ως παιδί ή ως νεαρός ενήλικας πριν την ηλικία των 30 ετών, ο κίνδυνος αυξάνεται.

• 
  Η κατανάλωση αλκοόλ

  Η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών αυξάνει τον κίνδυνο. Περιόρισέ την σε λιγότερο από ένα ποτήρι την ημέρα.

• 
  Ανθυγιεινό Lifestyle

  Αν δε γυμνάζεσαι, τρέφεσαι με κορεσμένα λιπαρά και καπνίζεις, αυξάνεις σημαντικά τον κίνδυνο.