Obsessive–compulsive disorder-OCD

Ο ψυχαναγκασμός και οι ιδεοληψίες εμφανίζονται συνήθως μέχρι τα 25 έτη

doctoranytime
Health Αrticles
Obsessive–compulsive disorder-OCD

Medically documented content

Reviewed by Ioanna Vlassi from our scientific team

NEW How does it work?

Ask our specialists

Get answers to your health concerns. Submit your question anonymously and our specialists will help.

Τι είναι η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD) ανήκει στις αγχώδεις διαταραχές. Το άτομο που την παρουσιάζει κάνει συχνά δυσάρεστες και ενοχλητικές σκέψεις, που τον οδηγούν σε ψυχαναγκαστικές επαναλαμβανόμενες κινήσεις και συμπεριφορές που του προκαλούν παράλληλα στρες.

Οι επίμονες και βασανιστικές σκέψεις του ασθενούς ονομάζονται ιδεοληψίες και συνοδεύονται από έντονο άγχος. Το άτομο που βιώνει αυτές τις εμμονές γνωρίζει ότι πρόκειται για δημιουργήματα του μυαλού του, ωστόσο δεν μπορεί να τις αποβάλλει. Έτσι, αναγκάζεται να κάνει αυτό που σκέφτεται ότι είναι το σωστό και το πρέπον εκείνη τη στιγμή για να προστατεύσει τον εαυτό του και να νιώσει καλύτερα.

Αίτια της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής

Οι αιτίες της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής δεν είναι σαφείς. Ενδέχεται να σχετίζεται με την κληρονομικότητα, καθώς τείνει να εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ίδιας οικογένειας. Επίσης, έχει ενοχοποιηθεί και η δυσλειτουργία ορισμένων ορμονών όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη.

Πρόκειται, λοιπόν, για ένα συνδυασμό κληρονομικών, γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που πυροδοτούν την εμφάνισή της. Το ότι μπορεί ένα άτομο σε μια οικογένεια να παρουσιάζει ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή δε σημαίνει απαραιτήτως ότι θα την παρουσιάσουν κι άλλα μέλη της.

Ο ψυχαναγκασμός είναι συμπεριφορά ή κίνηση που κάνει κάποιος, επειδή νιώθει ότι πρέπει να ακολουθήσει κάποιον κανόνα που θεωρεί σωστό. Π.χ. τακτοποίηση σπιτιού συνεχώς, συχνό πλύσιμο χεριών για να τα νιώθει καθαρά, επανάληψη συγκεκριμένων λέξεων, επιθυμία να διατηρεί συμμετρική διάταξη των αντικειμένων, μικροβιοφοβία κ.ά.

Διάγνωση και θεραπεία

Η διάγνωση της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής γίνεται από τον ψυχίατρο ή τον κλινικό ψυχολόγο. Κατά την κλινική εξέταση, ο ειδικός καταγράφει το ιστορικό του ασθενούς (τι νιώθει, πώς συμπεριφέρεται, τι σκέφτεται), αλλά και τη συνολική κατάσταση της υγείας του. Στη συνέχεια, μέσω κάποιων τεστ τίθεται η διάγνωση.

Η αντιμετώπιση και θεραπεία της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής γίνεται μέσω φαρμακευτικής αγωγής και ψυχοθεραπείας. Στην ψυχοθεραπεία συνήθως επιλέγεται η συμπεριφοριστική προσέγγιση, ωστόσο εξαρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε περιστατικού, γι’ αυτό η επιλογή της θεραπείας γίνεται μόνο από τον ειδικό.