Ο όρος «κατά φαντασίαν ασθενής», από το ομότιτλο έργο του Μολιέρου, είναι ο πιο απλός και περιεκτικός τρόπος για να περιγράψει κανείς την υποχονδρίαση.
Τι σημαίνει, όμως, να είναι κανείς υποχονδριακός; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της υποχονδρίασης;
Η υποχονδρία(ση) χαρακτηρίζεται από έναν έντονο φόβο του ατόμου μήπως νοσήσει από μία σοβαρή, απειλητική για τη ζωή, ασθένεια. Στην καθημερινότητά του, αφορμή για μία αρνητική σκέψη αναφορικά με την υγεία μπορεί να είναι μία σωματική ενόχληση (π.χ. ένα σφίξιμο στο στήθος ή ένας πονοκέφαλος) ή μία είδηση για κάποιον που νόσησε ή/και πέθανε αιφνιδίως από την εν λόγω ασθένεια.
Ο φόβος του ατόμου που πάσχει από υποχονδρίαση το οδηγεί σε εξαιρετικά προσεκτική ενασχόληση με οποιοδήποτε σωματικό σύμπτωμα, το οποίο παρερμηνεύει ως ένδειξη μίας ταχέως εξελισσόμενης νόσου, για την οποία πρέπει να επισκεφτεί ιατρό το αμεσότερο δυνατό, καθώς οποιαδήποτε χρονική καθυστέρηση μπορεί να αποβεί μοιραία.
Η αυξημένη προσοχή, το άγχος και η αποφυγή συνθηκών που μπορούν να φέρουν το άτομο σε δύσκολη θέση (π.χ. η αποφυγή της σωματικής καταπόνησης για κάποιον που φοβάται ότι μπορεί να έχει μία καρδιακή πάθηση), συντηρούν τις δυσλειτουργικές, μη ρεαλιστικές πεποιθήσεις ότι η υγεία του και κυρίως, η ζωή του βρίσκονται σε συνεχή κίνδυνο.
Οι λεπτομερείς εξετάσεις και οι ιατρικές διαβεβαιώσεις ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας, μοιάζουν να ανακουφίζουν μόνο προσωρινά το άγχος του ατόμου, καθώς μακροπρόθεσμα, η ανησυχία του εγείρεται ξανά.
Πώς μπορεί να σας βοηθήσει ο ειδικός;
Η βοήθεια ενός ειδικού, ψυχολόγου ή ψυχιάτρου, συνήθως ζητείται όταν το άτομο που πάσχει από υποχονδρίαση αποδέχεται την πιθανότητα να είναι ο φόβος του υπερβολικός και όταν η ενασχόλησή του με τα συμπτώματα δυσχεραίνει την καθημερινή λειτουργικότητά του.
Είναι γεγονός ότι η ατομική ψυχοθεραπεία ανακουφίζει το άτομο με υποχονδρίαση από το φόβο μίας επερχόμενης νόσου, στοχεύοντας στην αμφισβήτηση των αρνητικών σκέψεων και επιτυγχάνοντας ύφεση των συμπτωμάτων.