Πώς να αντιμετωπίσω την παρανοειδή συμπεριφορά της συζύγου μετά τη γέννα;

Η σύζυγός μου αμέσως μετά τη γέννηση του γιου μας (8 μήνες πριν) εμφάνισε ευερεθιστότητα, νεύρα, δημιουργεί καυγάδες για ανούσιες αφορμές, βλέπει παντού εχθρούς, ζηλεύει χωρίς λόγο και θεωρεί ότι πίσω από όλα βρίσκεται κάτι κακό, το οποίο την επιβουλεύεται. Έχει γίνει πολύ κακοπροαίρετη. Από μια αναζήτηση στο ίντερνετ (δεν είμαι ειδικός εξάλλου και δεν βγάζω διαγνώσεις) είδα ότι υπάρχει μια πάθηση "παρανοειδής διαταραχή προσωπικότητας". Έχω διαβάσει πολύ γι' αυτή τη διαταραχή και αναγνωρίζω πολλά σημάδια πάνω της. Η συμβίωση όπως καταλαβαίνετε έχει γίνει αφόρητη. Τι θα μου προτείνετε να κάνω; Να επισκεφτώ κάποιον ειδικό για να με συμβουλεύσει πώς να τη συμπεριφέρομαι; Την ίδια δεν υπάρχει περίπτωση να την πείσω να πάμε μαζί.

8 ειδικοί απάντησαν

Καταλαβαίνω πόσο δύσκολη και ψυχοφθόρα μπορεί να έχει γίνει αυτή η περίοδος για εσάς — και είναι πολύ σημαντικό ότι έχετε την ψυχραιμία και τη διάθεση να κατανοήσετε και όχι απλώς να κατηγορήσετε τη σύζυγό σας, παρότι βιώνετε έντονη πίεση.

Αυτό που περιγράφετε δεν είναι σπάνιο μετά τον τοκετό — και δεν σημαίνει απαραίτητα μια σταθερή διαταραχή προσωπικότητας όπως η παρανοειδής διαταραχή
Καταλαβαίνω ότι στραφήκατε στο διαδίκτυο για να κατανοήσετε τη συμπεριφορά της, όμως:

Η παρανοειδής διαταραχή προσωπικότητας είναι μια χρόνια, διαχρονική κατάσταση που ξεκινά πολύ πριν την ενηλικίωση ή τη μητρότητα. Αν οι αλλαγές της άρχι...σαν μετά τον τοκετό, τότε πιθανότατα πρόκειται για κάτι διαφορετικό.

Δεν είναι ρόλος σας να της δώσετε «διάγνωση», αλλά να προστατέψετε εσάς, το παιδί και εκείνη, ζητώντας υποστήριξη.
Ένας/μία συστημικός/ή ψυχοθεραπευτής/τρια ή ψυχολόγος με εμπειρία σε οικογένειες και ψυχική υγεία θα σας βοηθήσει:

Να εκτονώσετε την πίεση που βιώνετε,

Να καταλάβετε πώς να αντιδράτε στις εκρήξεις της χωρίς να οξύνεται η κατάσταση,

Να βρείτε στρατηγικές προσέγγισης ώστε να την ενθαρρύνετε να ζητήσει βοήθεια (χωρίς να νιώσει επίθεση ή έλεγχο). Διάβασε περισσότερα

Σκόνδρα Παναγιούλα
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας - Ψυχοθεραπεύτρια

Πειραιάς
Το ότι επιλέγεις να δώσεις χώρο και φωνή σε αυτό που ζείτε δείχνει πόσο σε νοιάζει η σχέση και το πλαίσιο γύρω σας. Είναι φανερό ότι ζεις σε μια έντονα πιεστική συνθήκη και προσπαθείς να καταλάβεις τι συμβαίνει, να σταθείς με τρόπο που να προστατεύει τόσο τη σύντροφό σου όσο και εσένα και το νέο σας παιδί. Αυτό από μόνο του δείχνει ευθύνη, ευαισθησία και διάθεση για φροντίδα, ακόμη και σε ένα περιβάλλον που έχει γίνει, όπως λες, αφόρητο.
Όμως αντί να σταθούμε άμεσα σε μια πιθανή διάγνωση, αξίζει να δούμε τη μεγάλη εικόνα: μια νέα μητέρα, μετά από έναν τοκετό, που βιώνει έντονη συναισθηματική αναστάτωση, καχυποψία, σύγκρουση, απομόνωση και... ίσως φόβο, την ώρα που η ίδια η ταυτότητά της αλλάζει. Η περίοδος μετά τον τοκετό (ιδιαίτερα εντός του πρώτου χρόνου) μπορεί να φέρει έντονες ψυχοσυναισθηματικές διακυμάνσεις: από την κοινή επιλόχεια θλίψη, μέχρι πιο σοβαρές καταστάσεις όπως επιλόχεια κατάθλιψη ή, σπανιότερα, επιλόχεια ψύχωση, φαινόμενα που δεν σημαίνουν «διαταραχή προσωπικότητας», ούτε χαρακτηρίζουν τη γυναίκα, αλλά είναι αντιδράσεις σε ένα σώμα και μια ψυχή που προσπαθούν να προσαρμοστούν σε κάτι βαθιά καινούργιο και απαιτητικό.
Αυτό που περιγράφεις δεν χρειάζεται απαραίτητα "ονομασία" για να αντιμετωπιστεί, αλλά χρειάζεται προστασία, κατανόηση και συμμαχία, ξεκινώντας από εσένα. Είναι απόλυτα θεμιτό να αναζητήσεις στήριξη, ώστε να μπορέσεις να διαχειριστείς τη συνθήκη, να καταλάβεις τα όριά σου, να βρεις τρόπους να της μιλάς ή να προστατεύεσαι όταν αυτό χρειάζεται. Η ψυχοθεραπεία σε θέματα ζεύγους ή περιγεννητικής περιόδου μπορεί να σταθεί δίπλα σου και να σε βοηθήσει να χαρτογραφήσεις τη δυναμική που αναπτύσσεται.
Μια πρακτική συμβουλή για τώρα: Προσπάθησε, όσο γίνεται, να μην μπεις σε παιχνίδι κατηγοριών ή άμυνας. Αντί για εξηγήσεις ή λογικά επιχειρήματα, μπορεί να είναι πιο βοηθητικό να πεις πράγματα όπως: «Σε βλέπω να δυσκολεύεσαι πολύ τελευταία. Δεν θέλω να σε πιέσω, αλλά αν κάποια στιγμή θελήσεις να μιλήσεις με κάποιον, μπορούμε να το σκεφτούμε». Έστω κι αν δεν φέρει άμεση αλλαγή, είναι ένα άνοιγμα που μπορεί να μείνει ενεργό μέσα της.
Ταυτόχρονα, μην παραμελείς τη δική σου φροντίδα: ζώντας με ένταση, καχυποψία και συναισθηματική απόσταση, φθείρεσαι. Το να έχεις δική σου ψυχολογική στήριξη δεν είναι πολυτέλεια, είναι αναγκαίο βήμα για να μην χαθείς εσύ μέσα σε αυτό το φορτίο και για να μπορείς να είσαι όσο πιο σταθερός γίνεται για το παιδί σας. Η φροντίδα δεν ξεκινά από το να «πείσουμε τον άλλον», αλλά από το να στήσουμε εμείς έναν χώρο σταθερότητας και επιλογών. Διάβασε περισσότερα

Κωνσταντουλάκη Ελένη
Ψυχολόγος - Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια

Ζωγράφου
Καλησπέρα σας. Το πιο πιθανό είναι να έχει εμφανιστεί ψυχικό πρόβλημα που σχετίζεται με την γέννηση, πολλές γυναίκες παθαίνουν κάτι παρόμοιο. Θα πρέπει να αξιολογηθεί η κατάσταση από ψυχίατρο για να μην χειροτερέψει. Αυτό που αναφέρετε υπάρχει αλλά οι διαταραχές της προσωπικότητας υπάρχουν από πολύ νωρίς στον άνθρωπο ηλικιακά, δεν δημιουργούνται απότομα. Θα μπορούσε να έχει υπάρξει κάποια ορμονική/ενδοκρινολογική ανισορροπία οπότε χρειάζεται ο γιατρός να το δεί και να σας καθοδηγήσει.

Απότσος Παναγιώτης
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής - Kλινικός ΨυχοΣεξολόγος

Κυψέλη
Καλησπέρα σας,
οι αλλαγές που περιγράφετε στη συμπεριφορά της συζύγου σας μετά τον τοκετό είναι πράγματι ανησυχητικές και χρειάζονται προσεκτική διερεύνηση, όχι όμως εσπευσμένη διάγνωση. Η περίοδος μετά τη γέννηση ενός παιδιού είναι έντονα φορτισμένη ψυχικά αλλά και σωματικά, συνεπώς μπορεί να εμφανιστούν ποικίλες ψυχικές διαταραχές, από επιλόχεια κατάθλιψη ή άγχος έως — αρκετά σπάνια — ψυχωσικά ή παρανοειδή στοιχεία. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρόκειται για μια μόνιμη κατάσταση ή διαταραχή προσωπικότητας.
Το γεγονός ότι εκείνη αρνείται να δει ειδικό δεν είναι ασυνήθιστο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι πολύ βοηθητικό να απευθυνθε...ίτε εσείς σε έναν ψυχολόγο ή ψυχίατρο, ώστε να λάβετε εξατομικευμένη καθοδήγηση: πώς να της μιλάτε, πώς να διαχειρίζεστε τις εντάσεις, και κυρίως πώς να διαφυλάξετε τον εαυτό σας, το παιδί αλλά και τη σχέση σας κατά τη διάρκειά τους.
Αν η δυσπιστία ή η καχυποψία αυξάνεται, είναι σημαντικό να αξιολογηθεί κατά πόσο υπάρχει ψυχική αποδιοργάνωση που ενδεχομένως απαιτεί και ψυχιατρική παρέμβαση. Δεν είναι απαραίτητο να την πείσετε να έρθει εξαρχής – μπορεί να γίνει μια σταδιακή προσέγγιση, με τη βοήθεια ειδικού που θα σας καθοδηγήσει.
Είναι κατανοητό πως είστε ο κύριος αποδέκτης της κατάστασης, αλλά και αυτός που μπορεί να προσφέρει την πιο ουσιαστική στήριξη. Μην μείνετε μόνος σας σε αυτό, ένας ειδικός μπορεί να κάνει ουσιαστική διαφορά. Διάβασε περισσότερα

Αράπη Χριστίνα
Κλινική Ψυχολόγος - Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Γαλάτσι
Τα συμπτώματα που περιγράφετε είναι όντως ανησυχητικά και δεν αποκλείεται να σχετίζονται είτε με κάποια διαταραχή, είτε με επιλόχεια ψυχολογική επιβάρυνση, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με τρόπους που ξεπερνούν την «απλή κατάθλιψη». Η παρανοϊκότητα, η καχυποψία και η συναισθηματική αποσταθεροποίηση, είναι σημάδια που χρειάζονται αξιολόγηση.
Αφού η ίδια δεν δέχεται βοήθεια, καλό θα ήταν να επισκεφθείτε εσείς έναν ψυχολόγο. Θα μπορέσετε έτσι να λάβετε βοήθεια για το πώς να τη στηρίζετε, πώς να προστατεύσετε τον εαυτό σας και πώς (αν υπάρξει τρόπος) να την ενθαρρύνετε να ζητήσει βοήθεια.

Καλοβάδης Γιώργος
Ψυχολόγος - Ψυχοσεξολόγος - Ψυχοθεραπευτής

Κυψέλη
Καλησπέρα σας,
Κατανοώ απόλυτα πόσο δύσκολη και φορτισμένη μπορεί να είναι η περίοδος που περιγράφετε – τόσο για τη σύζυγό σας όσο και για εσάς. Η γέννηση ενός παιδιού, όσο χαρμόσυνο γεγονός κι αν είναι, συνοδεύεται πολλές φορές από σημαντικές ψυχολογικές και σωματικές αλλαγές στη μητέρα, που μπορεί να επηρεάσουν βαθιά τη συμπεριφορά και τη διάθεση.

Από αυτά που αναφέρετε, είναι σημαντικό να τονίσουμε πως δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε καμία διάγνωση χωρίς αξιολόγηση από ειδικό, και καλό είναι να αποφεύγουμε την αυτοδιάγνωση μέσω διαδικτύου, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση ή και επιπλέον άγχος.

Ωστόσο, η εμφάνιση έν...τονης ευερεθιστότητας, καχυποψίας, συναισθηματικής αστάθειας και συγκρουσιακής συμπεριφοράς στη λοχεία μπορεί να συνδέεται με διάφορες ψυχολογικές καταστάσεις, όπως:

Επιλόχεια κατάθλιψη,
Επιλόχεια ψύχωση (σε πιο σπάνιες περιπτώσεις),
Ή προϋπάρχουσες δυσκολίες που εντείνονται από τις νέες συνθήκες και την ψυχοσωματική επιβάρυνση.
Εφόσον η ίδια δεν δέχεται προς το παρόν να ζητήσει βοήθεια, είναι πολύ σωστή η σκέψη σας να απευθυνθείτε εσείς σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας, ώστε:
🔹 Να πάρετε υποστήριξη,
🔹 Να κατανοήσετε καλύτερα πώς να τη διαχειριστείτε επικοινωνιακά και συναισθηματικά,
🔹 Και να βρεθούν σταδιακά τρόποι να την ενθαρρύνετε να φροντίσει και η ίδια την ψυχική της υγεία.

Ένα θεραπευτικό πλαίσιο μπορεί να βοηθήσει σημαντικά ώστε να προστατεύσετε τόσο τη σχέση σας όσο και την ψυχική υγεία του παιδιού που μεγαλώνει σε αυτό το περιβάλλον.

Είμαι στη διάθεσή σας για περισσότερες πληροφορίες. Διάβασε περισσότερα

Κωτίδου Νεφέλη
Κλινική Ψυχολόγος
Τα συμπτώματα της συζύγου σας (ευερεθιστότητα, καχυποψία, ξεσπάσματα, παράλογη ζήλεια) δεν είναι απαραίτητο να σχετίζονται με «παρανοειδή διαταραχή προσωπικότητας» καθώς εμφανίζονται σε μια περίοδο σημαντικής αλλαγής στη ζωή και των δυο σας.
Ξεκινήστε εσείς συμβουλευτική: Ένας ψυχολόγος θα σας καθοδηγήσει πώς να την αντιμετωπίζετε, να θέτετε όρια και να προστατεύετε το παιδί.
Καταγράψτε περιστατικά: Θα σας βοηθήσουν να βλέπετε πιο καθαρά και να τα εξηγήσετε σε ειδικό αν χρειαστεί.
Αποφύγετε τις συγκρούσεις: Μην προσπαθείτε να την "λογικέψετε" ή να την κατηγορήσετε. Εστιάστε στο δικό σας συναίσθημα
Αναζητήσ...τε εσείς υποστήριξη. Είναι ο πιο ασφαλής και ρεαλιστικός δρόμος αυτή τη στιγμή. Διάβασε περισσότερα

Γιαλούρη Μαρία
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια

Γέρακας
Καταλαβαίνω πόσο δύσκολη και επώδυνη είναι η κατάσταση που περιγράφετε, ειδικά όταν αφορά την οικογένεια και τη σχέση σας μετά τη γέννηση του παιδιού σας. Τα συμπτώματα που αναφέρετε, όπως η έντονη ευερεθιστότητα, η καχυποψία και η δυσκολία στη σχέση, μπορεί να έχουν πολλές αιτίες και δεν είναι εύκολο να γίνει διάγνωση από μακριά. Είναι σημαντικό να θυμάστε πως η αυτοδιάγνωση μέσα από το διαδίκτυο μπορεί να είναι παραπλανητική και να προκαλέσει επιπλέον άγχος.

Το πιο ουσιαστικό βήμα σε αυτή την περίσταση είναι να φροντίσετε και τη δική σας ψυχική υγεία. Θα ήταν χρήσιμο να απευθυνθείτε εσείς σε έναν ψυχολόγο ή σύμβουλο ψυχικής υγείας,... ώστε να σας υποστηρίξει και να σας καθοδηγήσει για το πώς να διαχειριστείτε τη δύσκολη κατάσταση με την σύζυγό σας. Ένας ειδικός μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε καλύτερα τη συμπεριφορά της και να βρείτε τρόπους να επικοινωνείτε πιο αποτελεσματικά, προστατεύοντας παράλληλα τον εαυτό σας.

Ακόμη και αν εκείνη δεν είναι έτοιμη ή δεν δέχεται τη βοήθεια, η δική σας στήριξη και σωστή αντιμετώπιση μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στην καθημερινότητά σας και στη σχέση σας. Σε περιπτώσεις που τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινώνονται, είναι πολύ σημαντικό να ενθαρρύνετε τη σύζυγό σας με απαλότητα και υπομονή να ζητήσει επαγγελματική βοήθεια, καθώς μπορεί να υπάρχει κάποια ψυχική δυσκολία που χρειάζεται ειδική φροντίδα.

Μην ξεχνάτε επίσης ότι μετά τον τοκετό μπορεί να προκύψουν διάφορες ψυχολογικές προσαρμογές, όπως η επιλόχειος κατάθλιψη ή άγχος, που συχνά δεν γίνονται άμεσα αντιληπτές και απαιτούν υποστήριξη. Η κατανόηση και η επαγγελματική βοήθεια είναι οι καλύτεροι δρόμοι για να βρείτε μια λύση που θα ωφελήσει και τους δύο σας, αλλά και το παιδί σας. Διάβασε περισσότερα

Αναστοπούλου Φιλίππα
Κλινική Ψυχολόγος