Χουρδάκη Γιάννα MSc

Απαντήσεις σε ερωτήσεις ασθενών

• Αυτισμός
  Γίνεται διάγνωση αυτισμού σε ενήλικα άτομα ή όχι;...Επίσης τι εννοεί ένας ψυχολόγος όταν λέει ότι είμαι "πίσω" στην κοινωνικότητα;

  • Ναι, η διάγνωση αυτισμού μπορεί να γίνει και σε ενήλικες.
    Στην πραγματικότητα, τα τελευταία χρόνια υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη διάγνωση ΔΑΦ (Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος) στην ενήλικη ζωή, καθώς πολλοί άνθρωποι —ιδιαίτερα γυναίκες ή άτομα υψηλής λειτουργικότητας— δεν είχαν αξιολογηθεί κατά την παιδική ηλικία, είτε γιατί οι γονείς ή οι εκπαιδευτικοί δεν αναγνώρισαν τις ενδείξεις, είτε γιατί τα διαγνωστικά κριτήρια δεν περιλάμβαναν τότε το φάσμα όπως το γνωρίζουμε σήμερα.
    
    Η διάγνωση σε ενήλικες βασίζεται σε συστηματική κλινική αξιολόγηση, που συνήθως περιλαμβάνει:
    • εκτενή συνέντευξη για το αναπτυξιακό ιστορικό και ...τις σημερινές εμπειρίες (κοινωνικές, αισθητηριακές, επικοινωνιακές),
    • τυποποιημένα ερωτηματολόγια (όπως το Autism Spectrum Quotient – AQ, ή το RAADS-R),
    • όταν είναι δυνατό, και αξιολόγηση με εργαλεία όπως το ADOS-2 (Module 4 για ενήλικες),
    • και, όπου υπάρχει, συμπληρωματική πληροφορία από γονείς ή οικεία πρόσωπα, ειδικά για τα πρώτα χρόνια της ζωής.
    
    Η διάγνωση δεν δίνεται με ευκολία, αλλά όταν τίθεται, βοηθά το άτομο να κατανοήσει βαθύτερα τον εαυτό του και να αποκτήσει πρόσβαση σε κατάλληλες μορφές στήριξης ή ψυχοεκπαίδευσης.
    
    ⸻
    
    Τι σημαίνει “είστε πίσω στην κοινωνικότητα”;
    
    Επιστημονικά μιλώντας, η κοινωνικότητα δεν είναι γραμμική πορεία με στάδια όπου κάποιος «πρέπει» να βρίσκεται. Οπότε, η έκφραση «είστε πίσω» είναι ατυχής, καθώς υπονοεί ότι υπάρχει ένα στάνταρ χρονικό ή ποιοτικό όριο που όλοι πρέπει να τηρήσουν — κάτι που δεν ισχύει.
    
    Ένας ψυχολόγος ενδέχεται να εννοεί ένα ή περισσότερα από τα εξής:
    • Ότι οι κοινωνικές σας δεξιότητες αναπτύσσονται με διαφορετικό ρυθμό από αυτόν που είναι αναμενόμενος στο συγκεκριμένο κοινωνικό ή ηλικιακό πλαίσιο.
    • Ότι μπορεί να υπάρχουν δυσκολίες στην έναρξη ή διατήρηση κοινωνικών σχέσεων, στην κατανόηση κοινωνικών υπονοουμένων, στο μοίρασμα συναισθημάτων ή στη ρύθμιση συμπεριφοράς σε ομαδικές καταστάσεις.
    • Ή ότι δείχνετε προτίμηση στην απομόνωση, την εσωστρέφεια ή την ενασχόληση με εξειδικευμένα ενδιαφέροντα, που κάποιες φορές δεν εναρμονίζονται με το κοινωνικό περιβάλλον.
    
    Σε κάθε περίπτωση, η κοινωνικότητα δεν είναι διαγωνισμός ούτε έλλειμμα, αλλά έκφραση της μοναδικότητας του κάθε ανθρώπου. Η «απόκλιση» από τον κανόνα δεν σημαίνει παθολογία — εκτός αν φέρνει πόνο, δυσκολίες στη λειτουργικότητα ή επιθυμία αλλαγής από το ίδιο το άτομο. Διάβασε περισσότερα

    

    Χουρδάκη Γιάννα

• Αυτισμός
  Ανιψιά μου έχει παιδί με αυτισμό. Είναι επιθετικός στη μαμά και την αδελφή του με κίνδυνο να τις σκοτώσει. Είναι 15 χρονών. Ποια η διαδικασία για να πάει σε δομή.

  • Κατανοώ πόσο δύσκολη και επώδυνη μπορεί να είναι αυτή η κατάσταση για την οικογένειά σας. Όταν ένας έφηβος με διάγνωση αυτισμού παρουσιάζει σοβαρές εκδηλώσεις επιθετικής συμπεριφοράς, που ενδέχεται να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των μελών της οικογένειας ή του ίδιου του εφήβου, είναι αναγκαίο να κινητοποιηθεί άμεσα ένα πλαίσιο υποστήριξης και προστασίας.
    
    Οι πιο συχνές περιπτώσεις παραπομπής εφήβων σε δομές είναι:
    • Όταν η οικογένεια αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες του παιδιού, ακόμα και χωρίς βία.
    • Όταν το παιδί χρειάζεται συνεχή εξειδικευμένη φροντίδα, που δεν μπορεί να του παρασχεθεί στο σπίτι.
    • Όταν υπάρχ...ουν επανειλημμένα επεισόδια αποδιοργάνωσης της οικογένειας, εξάντλησης των φροντιστών ή σοβαρής ψυχικής επιβάρυνσης.
    
    Άρα, η τοποθέτηση σε δομή μπορεί να γίνει είτε για την προστασία της οικογένειας είτε για το καλό του ίδιου του παιδιού – αρκεί να τεκμηριωθεί από παιδοψυχίατρο ή άλλη αρμόδια δημόσια υπηρεσία η αναγκαιότητα.
    
    Για να γίνει το αίτημα τοποθέτησης ενός εφήβου με αυτισμό σε κατάλληλη δομή φιλοξενίας, ακολουθείται συγκεκριμένη διαδικασία μέσα από δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας και κοινωνικής πρόνοιας. Παρακάτω σας παραθέτω τα βήματα αναλυτικά, με βάση την ελληνική πραγματικότητα:
    
    
    1. Αξιολόγηση από Δημόσιο Παιδοψυχίατρο ή Διεπιστημονική Ομάδα
    
    Ο πρώτος και πιο κρίσιμος σταθμός είναι η σύνταξη επίσημης έκθεσης αξιολόγησης από:
    • Παιδοψυχίατρο δημόσιου νοσοκομείου (π.χ. Παιδοψυχιατρικό Τμήμα)
    • ή Διεπιστημονική Ομάδα Κέντρου Ψυχικής Υγείας (ΚΨΥ) ή Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου.
    
    Η έκθεση αυτή θα αναφέρει:
    • Το διαγνωστικό προφίλ (π.χ. αυτισμός, πιθανές συνοσηρότητες)
    • Τις ανάγκες του παιδιού
    • Τη δυσκολία φροντίδας στο σπίτι
    • Αν υπάρχουν συμπεριφορές κινδύνου ή μη διαχειρίσιμες εκρήξεις
    
    2. Υποβολή Αιτήματος Τοποθέτησης σε Κατάλληλη Δομή
    
    Με βάση την έκθεση, η οικογένεια (ή με τη βοήθεια του ψυχιάτρου ή κοινωνικού λειτουργού) απευθύνεται:
    • στην Περιφερειακή Διεύθυνση Υγείας (ΔΥΠΕ) μέσω του Συντονιστή Ψυχικής Υγείας
    • ή στην Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου (αν υπάρχει Κοινωνικός Λειτουργός)
    • ή στον Οργανισμό Πρόνοιας/Περιφέρειας που εποπτεύει δομές φιλοξενίας ΑμεΑ
    
    Η αίτηση συνοδεύεται από:
    • Την ιατρική γνωμάτευση
    • Κοινωνική έκθεση (από κοινωνικό λειτουργό)
    • Ενδεχομένως αίτημα της οικογένειας για “προστατευτική τοποθέτηση”
    Αν εγκριθεί η τοποθέτηση:
    • Θα προταθεί συγκεκριμένη δομή (σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει αναμονή)
    • Η οικογένεια υπογράφει έγγραφα συναίνεσης
    • Ο έφηβος φιλοξενείται με σταδιακή ένταξη, εφόσον αυτό είναι δυνατόν
    
    υπάρχουν και ιδιωτικές δομές φιλοξενίας ή ημερήσιας φροντίδας για εφήβους με αυτισμό, αλλά ο λόγος που αρχικά αναφέρθηκα στις δημόσιες είναι επειδή:
    • Η διαδικασία τοποθέτησης με κρατική υποστήριξη (δωρεάν) αφορά αποκλειστικά δημόσιες ή κρατικά επιδοτούμενες δομές.
    • Οι περισσότερες οικογένειες δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν ιδιωτικά τα έξοδα, τα οποία είναι συχνά πολύ υψηλά.
    • Σε κρίσιμες καταστάσεις, οι αρχές (όπως Εισαγγελία ή ΔΥΠΕ) παραπέμπουν μόνο σε δημόσιες ή συμβεβλημένες δομές.
    
    Ωστόσο, αν η οικογένεια έχει τη δυνατότητα να καλύψει ιδιωτικά τη φροντίδα, τότε ανοίγουν περισσότερες επιλογές:
    
    Ιδιωτικές επιλογές που υπάρχουν:
    1. Ιδιωτικά οικοτροφεία ή ξενώνες για εφήβους με ΔΑΦ
    • Παρέχουν 24ωρη φροντίδα, ψυχοπαιδαγωγική υποστήριξη, νοσηλευτική παρακολούθηση.
    • Το κόστος μπορεί να κυμαίνεται από 1.500 έως και 4.000 ευρώ/μήνα ανάλογα με τη δομή.
    2. Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας (Day Centers)
    • Ο έφηβος παραμένει τις ώρες της ημέρας και επιστρέφει στο σπίτι.
    • Εστιάζουν σε εκπαίδευση, δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης, εργοθεραπεία κ.ά.
    • Πολλά είναι συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ – μπορείτε να αναζητήσετε αν υπάρχει σχετική σύμβαση.
    3. Ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές ή νευροαναπτυξιακά κέντρα με δυνατότητα φιλοξενίας
    • Σε περιπτώσεις κρίσης, ορισμένες διαθέτουν βραχύχρονη παραμονή.
    • Συνήθως πρόκειται για περιβάλλοντα πιο «νοσοκομειακά» και λιγότερο παιδαγωγικά.
    
    
    Πώς να τις βρείτε;
    • Μέσω αναζήτησης σε ιδιωτικές μονάδες Ειδικής Αγωγής ή Ψυχικής Υγείας
    • Ρωτώντας εξειδικευμένους παιδοψυχίατρους ή θεραπευτές που γνωρίζουν τις τοπικές δυνατότητες
    • Μέσω οργανώσεων όπως ο Σύλλογος Γονέων Ατόμων με Αυτισμό ή εταιρείες κοινωνικής πρόνοιας Διάβασε περισσότερα

    

    Χουρδάκη Γιάννα

• Άγχος και Στρες
  Κάποιες στιγμές, ενώ δεν είμαι αγχωμένη εκείνη την ώρα νιώθω πως μέσα μου γίνεται σεισμός. Σαν να κουνιέμαι . Σαν να μην μπορώ να κρατήσω τα χέρια μου πχ σταθερά. Ενώ το κάνω. Και ούτε κουνιέμαι όπως μου λένε. Αποδίδεται στο άγχος ; Είμαι 25 χρόνων κοπέλα .

  • Αυτά τα συμπτώματα που περιγράφετε μπορούν να συσχετιστούν με το άγχος. Το άγχος μπορεί να επηρεάσει το σώμα μας σε πολλούς διαφορετικούς τρόπους και να προκαλέσει φυσικές αντιδράσεις. Οι εντονότερες φυσικές αντιδράσεις που συνδέονται συχνά με το άγχος περιλαμβάνουν την αύξηση του ρυθμού της καρδιάς, την αναπνοή, την εφίδρωση και την τρέμουλη αίσθηση.
    Οι αίσθηση του κουνήματος και η δυσκολία στο να κρατήσετε τα χέρια σας σταθερά μπορεί να είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής ευαισθησίας του νευρικού συστήματος, που μπορεί να ενισχυθεί κατά την περίοδο της άγχους. Αν και είναι πιθανό να οφείλεται στο άγχος, είναι σημαντικό να αναφέρετε αυτά τα... συμπτώματα σε έναν ειδικό υγείας, όπως έναν γιατρό ή έναν ψυχολόγο, για να αξιολογήσουν την κατάστασή σας και να παράσχουν κατάλληλη συμβουλή ή θεραπεία. Διάβασε περισσότερα

    

    Χουρδάκη Γιάννα