Πώς να βοηθήσω τον σύζυγό μου που δεν έχει όρεξη και καταναλώνει αλκοόλ;

Καλησπέρα σας. Η συνταξιοδότηση είναι συχνά μια στιγμή της ζωής, κατά την οποία μπορεί να εκδηλωθούν ψυχολογικές δυσκολίες, όπως αυτές που περιγράφετε. Προκύπτει αναπόφευκτα ένα αντικειμενικό και ψυχικό κενό, που δεν είναι εύκολο να καλυφθεί. Όλα τα παραπάνω μπορεί να ενισχυθούν εάν μόνο ο ένας εκ των δύο είναι πλέον στη σύνταξη, ενώ ο άλλος εξακολουθεί να έχει την εργασία στην καθημερινότητά του. Αναφορικά με τον σύζυγό σας, είναι σημαντικό να αναρωτηθείτε σε ποιον βαθμό υπάρχουν αλλαγές σχετικά με το τί έκανε πριν συνταξιοδοτηθεί – είχε χόμπι και συνήθειες που διέκοψε; έβλεπε φίλους που πλέον δεν βλέπει; Ζητήματα ως προς τον ύπνο, την όρεξη... για φαγητό κ.λπ. επίσης είναι σημαντικό να εκτιμηθούν. Η κατανάλωση αλκοόλ, που αναφέρετε, σε τί βαθμό συμβαίνει και ξεκίνησε τώρα ή υπήρχε και πρωτύτερα; Επίσης πόσο σημαντική ήταν η δουλειά στη ζωή του; Πόσο καιρό παρατηρείτε αυτήν την κατάσταση; Όλα αυτά είναι ερωτήματα, που ενδεχομένως σας βοηθήσουν να καταλάβετε την κατάστασή του. Ως προς το πώς να τον βοηθήσετε, το βασικό είναι να αποδεχτεί, ότι αντιμετωπίζει μια δυσκολία, την οποία δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνος του, και να αναζητήσει άμεση βοήθεια. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω συζήτησης, όπου θα εκφράζετε την ανησυχία σας και τη διάθεσή σας να τον βοηθήσετε, καθώς και παροτρύνσεις ή δίνοντάς του παραδείγματα άλλων, που βρίσκονταν σε παρόμοια κατάσταση – όλα αυτά πάντοτε με προσοχή στο τί θα μπορούσε να του «ταιριάξει». Εάν αυτό δεν πετύχει (πράγμα πολύ πιθανό), μπορείτε να αναζητήσετε εσείς υποστήριξη (πρακτική και ψυχολογική), προκειμένου να τον στηρίξετε. Αυτό θα μπορούσε αρχικά να γίνει συζητώντας με γνωστούς σας, που ενδεχομένως βρίσκονται σε παρόμοιες καταστάσεις. Στη συνέχεια κι εφόσον δεν βοηθηθείτε επαρκώς, θα μπορούσατε να αναζητήσετε εσείς η ίδια επαφή με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας – ειδικότερα κάποια μορφή συμβουλευτικής - σε κάποιον δημόσιο φορέα (π.χ. Κέντρο Ψυχικής Υγείας της περιοχής σας) ή ιδιωτικά. Read more

Αυτό που περιγράφετε είναι μια κατάσταση που επιβαρύνει πολύ όχι μόνο τον σύζυγό σας, αλλά και εσάς, και είναι σημαντικό να το αναγνωρίσουμε εξαρχής. Η συνταξιοδότηση, παρότι κοινωνικά θεωρείται «ανακούφιση», για αρκετούς ανθρώπους βιώνεται ως απώλεια ρόλου, σκοπού και ταυτότητας. Όταν αυτό συνδυάζεται με απόσυρση από δραστηριότητες, απάθεια και καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ, συχνά δεν μιλάμε απλώς για «βαρεμάρα», αλλά για ψυχική δυσκολία που μπορεί να αγγίζει την κατάθλιψη ή την προβληματική χρήση αλκοόλ.

Το γεγονός ότι αρνείται οποιαδήποτε βοήθεια ειδικού είναι δυστυχώς πολύ συχνό σε τέτοιες περιπτώσεις. Πολλοί ά...νθρωποι νιώθουν ότι αν ζητήσουν βοήθεια παραδέχονται αδυναμία ή ότι «κάτι δεν πάει καλά» με τον χαρακτήρα τους. Η άρνηση αυτή δεν σημαίνει ότι δεν υποφέρει· συχνά σημαίνει το αντίθετο.

Από τη δική σας πλευρά, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι δεν μπορείτε να τον «διορθώσετε» ή να τον πείσετε με πίεση. Η επιμονή, οι κατηγορίες ή οι συνεχείς παραινέσεις συνήθως οδηγούν σε μεγαλύτερη άμυνα και απόσταση. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να μιλήσετε μαζί του σε μια στιγμή σχετικής ηρεμίας, όχι με στόχο να τον αλλάξετε, αλλά να εκφράσετε πώς βιώνετε εσείς την κατάσταση. Να μιλήσετε για τη δική σας ανησυχία, τη θλίψη ή την κούρασή σας, χωρίς χαρακτηρισμούς και χωρίς να εστιάσετε μόνο στο αλκοόλ ή στην αδράνεια, αλλά στο πώς σας επηρεάζει η συνολική του απόσυρση.

Συχνά βοηθά να μην παρουσιαστεί η βοήθεια ως «θεραπεία γιατί κάτι δεν πάει καλά», αλλά ως υποστήριξη σε μια δύσκολη μεταβατική φάση ζωής. Για παράδειγμα, η συνταξιοδότηση μπορεί να παρουσιαστεί ως μια μεγάλη αλλαγή που δικαιολογεί το να μιλήσει κανείς με έναν ειδικό, όπως θα έκανε σε μια σωματική δυσκολία. Ακόμη κι αν αρνείται να πάει ο ίδιος, μπορείτε να προτείνετε κάτι πιο έμμεσο, όπως μια επίσκεψη για θέματα ύπνου, άγχους ή διάθεσης, εφόσον υπάρχουν.

Παράλληλα, είναι πολύ σημαντικό να φροντίσετε και τον εαυτό σας. Ζώντας δίπλα σε έναν άνθρωπο που έχει αποσυρθεί και πίνει σχεδόν καθημερινά, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να εξαντληθείτε ψυχικά, να νιώσετε ενοχές ή ευθύνη για κάτι που δεν ελέγχετε. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η δική σας επαφή με ψυχολόγο ή με δομή υποστήριξης για συγγενείς ανθρώπων με προβληματική χρήση αλκοόλ μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε πού τελειώνει η ευθύνη σας και πώς να θέσετε όρια χωρίς ενοχές.

Αν παρατηρήσετε επιδείνωση, όπως αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ, έντονη αλλαγή στη διάθεση, ευερεθιστότητα ή πλήρη απομόνωση, τότε η ανάγκη για επαγγελματική παρέμβαση γίνεται πιο επιτακτική, ακόμη κι αν εκείνος συνεχίζει να αρνείται. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ένας ειδικός μπορεί να σας καθοδηγήσει εσάς στο πώς να κινηθείτε.

Θα ήθελα να τονίσω ότι η επιθυμία σας να τον βοηθήσετε δείχνει φροντίδα και αγάπη, αλλά δεν πρέπει να μετατραπεί σε αυτοθυσία. Η αλλαγή, αν έρθει, θα χρειαστεί χρόνο και συχνά ξεκινά όχι όταν κάποιος πιεστεί, αλλά όταν νιώσει ότι γίνεται κατανοητός και ότι υπάρχει ασφαλής υποστήριξη γύρω του. Read more

Από αυτό που περιγράφετε , ο σύζυγος σας βρίσκεται σε μια μεταβατική φάση της ζωής του. Τέτοιες μεταβάσεις μπορούν συχνά να βιώνονται σαν απώλεια και να προκαλούν απόσυρση και ανάγκη για άμεση ανακούφιση. Αν παρατηρείτε οτι είναι έντονα αρνητικός σε συμβουλές σας ή άλλων, θα σας πρότεινα να του δώσετε χώρο και να επικεντρωθείτε σε δικες ανάγκες.

Για αρχή θα μπορούσατε να τον παρακινήσετε να κάνετε πράγματα μαζί είτε μέσα είτε έξω από το σπίτι, ίσως να βρείτε και μια νέα δραστηριότητα. Ιδιαίτερα ό,τι περιλαμβάνει σωματική άσκηση είναι πολύ βοηθητικό. Είναι αρκετά σύνηθες μετά την συνταξιοδότηση, ειδικά οι άντρες, να περνάνε μια καταθλιπτική φάση. Επίσης, περιορίστε όσο γίνεται την ύπαρξη αλκοολούχων ποτών στο σπίτι. Εάν η κατάσταση αυτή δεν βελτιωθεί εντός ενός έτους από την συνταξιοδότηση, θα πρέπει να πιέσετε να δει ειδικό, έστω παθολόγο για εξετάσεις αρχικά, και μετά εάν απαιτηθεί και ψυχολόγο ή ψυχίατρο.

Καλησπέρα σας. Φαίνεται πως σας ανησυχεί η συμπεριφορά του συζύγου σας και θέλετε να κάνετε το καλύτερο δυνατό για αυτόν. Από τη στιγμή που ο ίδιος αρνείται την βοήθεια ειδικού, αυτό που μπορείτε εσείς να κάνετε είναι να είστε δίπλα του με τον να τον ρωτήσετε: τι τον απασχολεί, να τον ακούσετε ενεργητικά, να τον καταλάβετε, να τον συναισθανθείτε και να τον στηρίξετε στις προσπάθειες που κάνει για το καλό του. Με άλλα λόγια να του δώσετε χώρο και χρόνο για να εκφραστεί, κατανόηση και την αίσθηση ότι είστε μαζί του και όχι εναντίον του. Αυτό είναι μια καλή αρχή για να τον βοηθήσετε. Να είστε καλά.