Ψυχαναλυτικοί λόγοι επιλογής ψυχοθεραπευτή και αυτοεκπληρούμενη προφητεία;

Καλησπέρα σας, οι επιλογές μας συμπεριλαμβάνουν και το ασυνείδητο κομμάτι του ψυχισμού μας, σε κάθε περίπτωση η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία επιδιώκει να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τις ασυνείδητες πτυχές της ψυχικής μας πραγματικότητας και της συμπεριφοράς μας.

Η επιλογή του θεραπευτή μπορεί να επηρεάζεται από υποσυνείδητους ψυχαναλυτικούς λόγους, όπως η ανάγκη να επαναλάβουμε σχέσεις με σημαντικούς ανθρώπους του παρελθόντος (π.χ. γονείς). Αν επιλέξεις έναν θεραπευτή που σου επιτρέπει να αποφεύγεις συγκεκριμένα θέματα, μπορεί να πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία επιλέγοντας κάποιον που σου επιτρέπει να μην αντιμετωπίσεις αυτά τα θέματα. Αυτό μπορεί να συμβαδίζει με άμυνες, αλλά ο θεραπευτής μπορεί να είναι χρήσιμος σε άλλες περιοχές. Αν το νιώθεις, μπορείς να το επεξεργαστείς μαζί του.

Καλησπέρα σας, η ερώτησή σας είναι εξαιρετικά εύστοχη και βαθιά, δείχνει μια ώριμη και αναστοχαστική στάση απέναντι στη θεραπευτική διαδικασία, αλλά και στο "ποιος επέλεξε ποιον και γιατί" σε αυτή τη μοναδική σχέση που είναι η ψυχοθεραπεία! Ναι, ψυχαναλυτικά, η επιλογή του θεραπευτή δεν είναι ποτέ τυχαία. Δεν βασίζεται μόνο στην εμπειρία ή το βιογραφικό του, αλλά συχνά γίνεται ασυνείδητα, με βάση εσωτερικές μας ανάγκες, συγκρούσεις, φαντασιώσεις ή ακόμα και επαναλήψεις παλιών σχέσεων. Για παράδειγμα:
1. Μπορεί να τον επιλέξουμε γιατί μας θυμίζει έναν γονεϊκό ρόλο (συνειδητά ή όχι), άρα ασυνείδητα "θέλουμε" να επαναλάβο...υμε κάτι ή να το λύσουμε αλλιώς αυτή τη φορά.
2. Ή, όπως πολύ οξυδερκώς θέσατε, μπορεί να τον επιλέξουμε σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία, π.χ. "έτσι κι αλλιώς δεν πρόκειται να με βοηθήσει βαθιά, άρα δεν χρειάζεται να φτάσω στα δύσκολα".
3. Ή γιατί νιώθουμε αρκετά ασφαλείς ώστε να πούμε κάποια πράγματα, αλλά όχι όλα, που πάλι μπορεί να εκφράζει ένα ασυνείδητο "όριο" που έχουμε προς τον εαυτό μας ή τη θεραπεία γενικά.
Στη θεραπεία, συχνά υπάρχουν δύο παράλληλες σχέσεις:
1. Η θεραπευτική συμμαχία (εκεί όπου "δουλεύει" το κομμάτι μας που θέλει να θεραπευτεί).
2. Και η αντιθεραπευτική συμμαχία (εκείνο το μέρος μας που αντιστέκεται στην αλλαγή γιατί φοβάται, δυσπιστεί ή απλά δεν είναι έτοιμο).
Είναι απολύτως φυσιολογικό αυτά τα δύο να συνυπάρχουν και να εναλλάσσονται κατά περιόδους. Όμως αν νιώθετε ότι σε κάποια θέματα "κολλάτε", ενώ σε άλλα πάει καλά, αυτό από μόνο του είναι υλικό προς επεξεργασία στη θεραπεία.
Τι μπορείτε να κάνετε τώρα:
1. Να φέρετε ανοιχτά στην ίδια τη θεραπεία αυτόν τον προβληματισμό. Το πώς ο θεραπευτής θα δεχτεί, διαχειριστεί ή δουλέψει μαζί σας αυτό το "δίπολο" (λειτουργεί – δεν λειτουργεί), μπορεί να αποδειχθεί πολύ αποκαλυπτικό για τη δυναμική σας.
2. Επίσης, είναι σημαντικό να αναρωτηθείτε: Υπάρχουν πράγματα που δεν θέλω να δω ή να πω σε αυτή τη θεραπευτική σχέση; Νιώθω αρκετή εμπιστοσύνη και ασφάλεια για να τα εξερευνήσω με αυτόν τον θεραπευτή; Πώς βιώνω τον ίδιο τον θεραπευτή; (ως αυστηρό, φιλικό, απόμακρο, υποχωρητικό, καθησυχαστικό κ.λπ.)
Αυτό που περιγράφετε είναι βαθιά ψυχαναλυτική διερώτηση και το γεγονός ότι την έχετε ήδη κάνει είναι από μόνο του ένδειξη ότι κάτι μέσα σας είναι έτοιμο να προχωρήσει βαθύτερα, είτε με αυτόν τον θεραπευτή, είτε με κάποιον άλλον, αν διαπιστώσετε ότι δεν μπορεί ή δεν θέλει να μπει σε τέτοια επίπεδα εμβάθυνσης! Read more

Καλησπέρα,
Είναι αλήθεια ότι στην ψυχοθεραπεία μπορεί να συμβεί να επιλέξουμε έναν θεραπευτή, είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα, με βάση τις δικές μας άλυτες συγκρούσεις, φόβους ή ανάγκες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην επιλογή ενός θεραπευτή που "ταιριάζει" σε ένα συγκεκριμένο ψυχικό μοτίβο.
Από ψυχαναλυτική σκοπιά, η επιλογή του θεραπευτή μπορεί να είναι μέρος μιας διαδικασίας που περιλαμβάνει την αναπαραγωγή σχέσεων ή ψυχικών μηχανισμών που έχουμε βιώσει στο παρελθόν (π.χ. με γονείς ή σημαντικά πρόσωπα της ζωής μας). Αυτή η διαδικασία είναι ασυνείδητη και συμβαδίζει με την έννοια της επανάληψης του τραύματος ώστε να επιλυθεί.<...br/>Δηλαδή, μπορεί να επιλέξουμε έναν θεραπευτή που μας θυμίζει άθελά του έναν πρόσωπο από το παρελθόν μας, και αυτό να μας επιτρέπει να επαναλάβουμε παλιές δυναμικές που δεν έχουν επιλυθεί. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να δημιουργείται η αίσθηση ότι ο θεραπευτής "ενισχύει" κάποιες πλευρές της προσωπικότητάς μας ή συμπεριφορές που τελικά μας εμποδίζουν να προχωρήσουμε.
Όμως, το γεγονός ότι αυτή η δυναμική υπάρχει δεν σημαίνει ότι η θεραπεία δεν μπορεί να είναι ωφέλιμη. Αντιθέτως, αυτή η σχέση, αν αναγνωριστεί και εξερευνηθεί, θα αποτελέσει πηγή θεραπείας και θα επιτρέψει τη βαθύτερη κατανόηση των αιτίων αυτής της επιλογής. Στην πορεία, ίσως να αναδυθούν και νέες συνειδητοποιήσεις που θα βοηθήσουν στο να αντιμετωπίσετε τα "αδιέξοδα" που σχετίζονται με την αποφυγή ή την αναστολή κάποιας αλλαγής.
Ένας καλός θεραπευτής θα προσπαθήσει να κατανοήσει και να δουλέψει με αυτά τα ψυχικά μοτίβα, προκειμένου να βοηθήσει τον θεραπευόμενο να προχωρήσει και να λύσει τα όποια "θέματα" ή φοβίες έχουν δημιουργηθεί.
Έχετε υπόψιν σας επίσης, ότι σε κάποιες καταστάσεις μας ο θεραπευτής να είναι πολύ πιο αποτελεσματικός, ενώ σε άλλες να υπάρχει μια πιο αργή πρόοδος, και αυτό είναι εν μέρει φυσιολογικό και αναμενόμενο. Read more